Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το 2007, και βάσει του άρθρου 5 παράγραφος 13 του νόμου 3592/2007 -του περίφημου «νόμου Ρουσόπουλου»- το σύνολο των αδειοδοτημένων Ρ/Σ της χώρας κλήθηκε για «μια μόνο φορά» να δηλώσει τον χαρακτήρα του προγράμματος στο ΕΣΡ, που θα τους ενέτασσε και στο ανάλογο νομικό πλαίσιο λειτουργίας. Θα έπρεπε να δηλώσουν είτε «ενημερωτικά», αν ήταν με ειδησεογραφικό πρόγραμμα, είτε «μη ενημερωτικά» αν ήταν με μουσικό ή αθλητικό πρόγραμμα, χωρίς όμως κανένα δικαίωμα αλλαγής φυσιογνωμίας από εκεί και ύστερα.

 

Μια διάταξη η οποία οριοθετούσε οριστικά τον αριθμό ενημερωτικών και μουσικών ραδιοφώνων στον χάρτη όλης της Ελλάδας. Κάποιοι όμως άρχισαν μεμονωμένα να σπάνε αυτή την αναλογία, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Επιχειρηματικά σχήματα και επενδυτές, μην έχοντας την δυνατότητα (οικονομική κυρίως) να εξαγοράσουν κάποιο ραδιοσταθμό με ενημερωτικό χαρακτήρα, στρέφονται σε περιπτώσεις συχνοτήτων που είναι μεν μη ενημερωτικές αλλά πωλούνται σε εξευτελιστικές τιμές. Ρισκάροντας έτσι να τιμωρηθούν με συστάσεις από το Ραδιοτηλεοπτικό ή ακόμα και με πρόστιμα.

Τι γίνεται όμως όταν αυτό εξελίσσεται σε καθεστώς; Ας πάρουμε για παράδειγμα τη Θεσσαλονίκη, την δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας. Ως «ενημερωτικά» ραδιόφωνα δηλώθηκαν πριν 10 χρόνια οι: 

 

- City International 106.1: Εκπέμπει ενημερωτικό πρόγραμμα σε συνεργασία με την VOA.
- Flash 99.4: Αναμεταδίδει τα Παραπολιτικά 90.1, μαζί με κάποιες δικές του εκπομπές.
- FM 100: Το δημοτικό ραδιόφωνο.
- Metropolis 95.5: Παίζει μόνο αθλητικά.
- ANT1 97.5: Έχει μετατραπεί σε Easy 97.5 και παίζει μόνο μουσική.
- Μουσικός Γαλαξίας 105.8: Έχει γίνει Χρώμα FM, και αυτός μόνο με μουσικό πρόγραμμα.
- Μυγδονία FM 100.6: Εκπέμπει για την άλλη πλευρά του νομού, τον Λαγκαδά.
- Ορθόδοξη Παρουσία 106.8: Ομοίως, αλλά με εκκλησιαστικό πρόγραμμα.
- Ράδιο Θεσσαλονίκη 94.5: Με αμιγώς τοπικό ενημερωτικό πρόγραμμα.
- Εγνατία 106.5: Δεν λειτουργεί, του έχει αφαιρεθεί η ΒΝΛ.

 

Ουσιαστικά λοιπόν, τα «νόμιμα» ραδιόφωνα ενημερωτικού χαρακτήρα είναι 4 (City International, Flash, FM 100, Ράδιο Θεσσαλονίκη). Μέσα στην τελευταία δεκαετία λοιπόν, επιχειρηματικά σχήματα τόσο από την Αθήνα όσο και από τη Θεσσαλονίκη, ξεκίνησαν να λειτουργούν με ειδησεογραφικό πρόγραμμα πάνω σε δηλωμένες «μη ενημερωτικές» συχνότητες. Και αυτοί είναι οι:
 

- Alpha 96.5 (πρώην Παλμός): Αναμεταδίδει μέρος του προγράμματος του Alpha 98.9, μαζί με τοπικές εκπομπές
- Ραδιόφωνο 24/7 91.4 (πρώην Στο Μωβ, Όλα FM): Αναμεταδίδει τον Αθηναίο 88.6.
- Focus 103.6 (πρώην Studio 3): Με αμιγώς τοπικό πρόγραμμα.
- Στο Κόκκινο 93.4 (πρώην Procka, Μύθος στα FM): Μίξη τοπικού προγράμματος και αναμετάδοσης του 105.5 Στο Κόκκινο.
- Real FM 107.1 (πρώην Safari FM): Αναμετάδοση του Real 97.8 με κάποιες τοπικές εκπομπές.
- Πρακτορείο 104.9 (πρώην Ράδιο ΔΕΘ): Το (κρατικό!) ραδιόφωνο του ΑΠΕ, που εκπέμπει ενημερωτικό πρόγραμμα στη συχνότητα της ΔΕΘ.

 

Με το ισχύων νομικά καθεστώς λοιπόν, παραπάνω από τα μισά ειδησεογραφικά ραδιόφωνα της Θεσσαλονίκης που εκπέμπουν τώρα (6 τον αριθμό), θα «έπρεπε» να... κλείσουν. Κι αυτό όχι μόνο στη συμπρωτεύουσα, αλλά σε όλη τη χώρα..

 

Ωστόσο, με το άρθρο 6 παράγραφος 3 του νόμου 4279/2014, που αφορά τηλεοπτικούς σταθμούς αλλά με δυνατότητα χρήσης και από ραδιοφωνικούς, ένα ενημερωτικό μέσο μπορεί -μόνο μια φορά, πάλι- να αλλάξει τον χαρακτήρα του σε μη ενημερωτικό, λειτουργώντας με νέο νομικό πλαίσιο. Χωρίς όμως να μπορεί να γίνει το αντίθετο, δηλαδή ένα μη ενημερωτικό μέσο να γίνει ενημερωτικό. Ενας πραγματικά περίεργος και ακατανόητος νόμος. Κάποιους εξυπηρετούσε προφανώς. 

 

Μπορούμε να πούμε ότι το ισχύον νομικό πλαίσιο «σκοτώνει» την ανταγωνιστικότητα και ειδικά την ενημέρωση; Σαφώς. Καθώς ένα νέο ενημερωτικό ραδιόφωνο δεν μπορεί να μπει στον ανταγωνισμό, χωρίς πρώτα να έχει εξαγοράσει κάποιο «παλιό». Ούτε υπάρχει η ανάλογη νομική ελαστικότητα, ούτως ώστε οι ραδιοφωνικοί σταθμοί να μπορούν να μεταβάλλουν την φυσιογνωμία τους όσες φορές θέλουν εκείνοι, κατόπιν βέβαια σχετικής αίτησης στο ΕΣΡ. Προπάντων όμως, και ειδικά τώρα στην περίοδο των μνημονίων, τέτοια εγχειρήματα προσφέρουν πολύτιμες νέες θέσεις εργασίας.