Του Αντώνη Παπαβομβολάκη (Δισκογραφικός Παραγωγός)

 

Ποιες, θα ρωτήσετε εύλογα, είναι οι λύσεις; Αν για κάθε πρόβλημα υπάρχει και η λύση του, ποια ή ποιες είναι αυτές; (part Ι)

 

Η απάντηση είναι πολύ απλή στην έκθεση και την κατανόησή της, αλλά πολύ δύσκολη αν προσπαθήσει να την ακολουθήσει ένας ανόητος. Χρειάζεται σοβαρότητα, υπευθυνότητα, γνώση του αντικειμένου και υψηλής αισθητικής εκτέλεση, αλλά είναι πολύ πολύ απλή. Πέντε σημεία:

 

1. Εύρεση καλλιτεχνών με βάση την αλήθεια και την αξία της τέχνης τους και όχι ΟΤΙΔΗΠΟΤΕ άλλο. Καλλιτέχνες που να ζουν για τη μουσική, χωρίς να περιμένουν κατ´ ανάγκη να τους ζήσει η μουσική. Καλλιτέχνες πραγματικού ταλέντου, ανεξαρτήτως μουσικού είδους. Το πρόβλημα δεν έγκειται στην εμπορική διάσταση του εγχειρήματος -γιατί πολλοί από εσάς, αν όχι όλοι, χρησιμοποιείται τις λέξεις «εμπορικός - μη εμπορικός» ως ορισμό και δικαιολογία. Αλλά ξεχνάτε τη βασική αρχή του εμπορίου: Κανένα κακό προϊόν δεν μπορεί να είναι πραγματικά ανταποδοτικό. Παρά μόνο αρπαχτή. Κι όταν λέμε εύρεση πραγματικών καλλιτεχνών δεν εννοούμε μόνο να ανακαλυφθεί ένα νέος Μάνος Λοΐζος ή μια νέα Σωτηρία Μπέλλου. Ακόμα και στην pop μουσική (παρένθεση: μόνο στην Ελλάδα η λέξη pop έχει συνδεθεί με την ευτέλεια), μπορούν να υπάρξουν μεγάλα ταλέντα. Για παράδειγμα, η Lady Gaga μπορεί να είναι διάσημη για τις εκκεντρικές της εμφανίσεις και τη γύμνια της, αλλά αν κάτσει στο πιάνο και πίσω από ένα μικρόφωνο τα χάνεις με το ταλέντο της. 

 

2. Αλλαγή περιεχομένου. Ξεχάστε τα «τραγούδια-γεμίσματα». Ξεχάστε τα κολλητιλίκια με «δημιουργούς» που «πιέζουν» να μπουν μέτρια τραγούδια τους στο τελικό roaster. Τραγούδια που να αξίζουν τη θέση τους στην Αθανασία που προσφέρει η δισκογραφική καταγραφή. Make every cent count. 

 

3. Επανεφεύρεση του τροχού: εισαγωγή του σημαντικότερου κρίκου μιας δισκογραφικής κίνησης που ακούει στο όνομα ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ. Όοοοχι κύριοι αυτούς που έχετε ονοματίσει φαιδρά ως «παραγωγούς» στις εταιριούλες σας. Παραγωγός δεν είναι ο τυπάκος που από την σύνταξη δελτίων τύπου, μεταπήδησε στο στήσιμο μιας «τυχαίας» (στημένης) paparazzi φωτογράφισης, μετά έφτιαξε κανά δυο συλλογές των επιτυχιών του τρέχοντος έτους και κατόπιν αναρριχήθηκε στη θέση του «παραγωγού» της εταιρείας με μόνη γνώση πώς τρώνε τη σαλάτα τους οι καλλιτέχνες τους. Δεν μιλάμε γι αυτό το ερπετοείδος που μόνο στην Ελλάδα ευδοκιμεί. Ούτε λέμε «παραγωγός» εννοώντας τον χρηματοδότη μιας δουλειάς. Αυτούς του είπατε εσείς έτσι μεταφράζοντας κομπογιανίτικα από τα αγγλικά στα αγρινιώτικα τη λέξη.

Εννοούμε τον ικανότατο εκείνο μουσικάνθρωπο που έχει το αισθητικό κριτήριο αλλά και την πρακτική γνώση να «τσιμπάει» το σωστό ταλέντο, να τον «κλείνει» στην εταιρεία, να του βγάζει το 100% του καλού του εαυτού στο στούντιο, να του βρίσκει το υλικό που θα τον απογειώσει (είτε τον βοηθάει να ολοκληρώσει το υλικό του αν δεν είναι ολοκληρωμένο, είτε το συνθέτει ο ίδιος) και να έχει το όραμα κρυστάλλινο στο μυαλό του. Να γνωρίζει ποιες είναι οι καλλιτεχνικές «τρύπες» στην αγορά αλλά και τις ανάγκες των ακροατών. Επίσης, να έχει την τεχνική γνώση των περισσότερων οργάνων της παραγωγής, να είναι ενορχηστρωτής, να κατέχει τις γνώσεις του στουντιακού τεχνικού εξοπλισμού και να ηγείται των ηχογραφήσεων και της μίξης. Αυτός είναι ο Παραγωγός κύριοι και όχι οτιδήποτε άλλο. Βρείτε τους λοιπόν. Και προσλάβετέ τους. Χωρίς αυτούς ΔΕΝ μπορεί να γίνει δισκογραφική απόπειρα. 

 

4. Αλλαγή του τελικού μέσου διάθεσης της δισκογραφικής δουλειάς. Εφ´ όσον στην Ελλάδα, το cd δοκιμάστηκε και απέτυχε παταγωδώς (ίσως το ελληνικό ταμπεραμέντο -αλλά και η παιδεία- να μην συναινούν με ένα... «ευκολόκλεφτο» μέσο), δοκιμάστε άλλα υλικά, τα οποία δεν υποκλέπτονται ή αντιγράφονται. Το βινύλιο είναι ένα από αυτά. 

Στη σημερινή παγκόσμια κατάταξη το βινύλιο ολοένα και ανεβαίνει. Σε πολλές (πάμπολλες) περιπτώσεις, το ποσοστό πωλήσεων των βινυλίων ξεπερνά κατά πολύ το cd. Στη χώρα μας (δεν το γνωρίζετε), το βινύλιο έχει ήδη ξεπεράσει τις πωλήσεις του cd. 

Κι αν αναρωτιέστε «μα καλά, ποιος έχει πικάπ σήμερα», η απάντηση είναι απλή: οι άνθρωποι που πραγματικά αγαπούν τη μουσική. Αυτοί είναι οι εν δυνάμει αγοραστές σας. Οι υπόλοιποι έχουν τη μουσική δωρεάν, μέσα από τους υπολογιστές τους, τα iPod τους, τα τάμπλετ τους, τα ραδιόφωνά τους. Ξεχάστε τους αυτούς. Δεν θα αγοράσουν ποτέ μουσική από εσάς.

 

Το 2009 έκανα προσωπικά μια παρουσίαση με στατιστικούς πίνακες και στοιχεία αυτής της (τότε) νέας τάσης του μουσικόφιλου κοινού, στον Πρόεδρο της Warner Music, τον Γεράσιμο Μαριάτο και η απόφασή του για αλλαγή του υλικού από cd σε βινύλιο ήταν πολύ ενθαρρυντική για την ποιοτική αλλά και εμπορική αναβάθμιση. Μάλλον ήρθαν οι «σωτήρες» αργότερα που μοίρασαν cd στις εφημερίδες και δεν κατόρθωσε να πρωτοπορήσει, καθώς αντί να τον... σώσουν μαζί με όλη την υπόλοιπη δισκογραφία, η αμερικανική μαμά-Warner έκλεισε οριστικά το ελληνικό παράρτημά της. Σήμερα, το 2014, το νέο δισκοπωλείο του Ianos στο κέντρο της πόλης, σημείωσε πρωτιά των πωλήσεων του βινυλίου έναντι του cd. 

Στερνή μου γνώση, να σε είχα πρώτα. 

 

5. Φτιάξτε σύστημα. Για να παίξεις επαγγελματικό ποδόσφαιρο χρειάζεται τουρνουά. Οργανισμός. Αλλιώς σε πολύ λίγο θα υπάρχουν μόνο οι μικρές, ανεξάρτητες δισκογραφικές κινήσεις. Και ενώ είναι πολύ ελπιδοφόρες και με πολύ μεγαλύτερη επίγνωση και επίπεδο, είναι πολύ μόνες. Και χαμένες. Με μοναξιά χτίζεται μεν μια ελίτ, αλλά εδώ υπάρχει ανάγκη από ένα υγιές, απλωμένο δισκογραφικό σύστημα.

 

Με αληθινή μουσική. Με καλλιτέχνες. Με παραγωγούς. Με δημιουργούς. Με μουσικούς. Με στούντιο ηχογραφήσεων. Με εταιρείες ηχητικού εξοπλισμού και μουσικών οργάνων. Με εταιρείες κοπής. Με γραφίστες, φωτογράφους, στυλίστες, make up artists, με σκηνοθέτες, με διευθυντές φωτογραφίας, με μοντέρ. Με όλους εκείνους τελικά που έχετε ξεκόψει. Απωλέσει. Ξεχάσει. Ή υποκαταστήσει με ερασιτέχνες με την κακή έννοια. Ούτως ή άλλως, η αυριανή μέρα της χώρας, μετά το ολοκαύτωμα που βιώνει, δεν περιέχει τη μουσική. Ούτε ως τέχνη, ούτε ως επάγγελμα.

 

Μπορείτε να τα αρνηθείτε όλα αυτά, όσο θέλετε. Δεν μπορείτε όμως να πείτε πως δεν τα ξέρατε. Πως δεν σας τα 'πε κανείς. Σας τα λέω χρόνια, σας τα ξαναείπα μόλις. Κι ας θεωρήσετε την αλήθεια, θράσος. Και την περίπτωσή μου, γραφική. Ξέρετε πολύ καλά, εκεί, λίγο πριν κλείσετε τα μάτια σας το βράδυ πως είναι έτσι. Ακριβώς έτσι. 

 

Αλλά είπαμε: Η ελληνική δισκογραφία είναι ένας βλάκας και μισός. Και όπως έχει πει ο Άλμπερτ Αϊνστάιν, «δυο πράγματα είναι άπειρα: το σύμπαν και η ανθρώπινη βλακεία, αλλά για το σύμπαν δεν είμαι εντελώς σίγουρος».