Διότι στις σύγχρονες πολύ-πρισματικές, πολύ-προβληματικές, πολύ-πολιτισμικές και πολυδιάστατες κοινωνίες είναι μάλλον αδύνατο να ανιχνεύσεις κοινή συνισταμένη, αν βεβαίως εξαιρέσεις τις μοιραίες: τον έρωτα και το θάνατο. Ετσι στη σύγχρονη μουσική σκηνή οι πιο ταλαντούχοι καταφεύγουν στην προσωπική εξιστόρηση κυρίως (κι όποιον αφορά τελικώς) και οι λιγότερο ταλαντούχοι ή έστω οι πιο εμπορικοί στην πιο δοκιμασμένη κι ανθεκτική συνταγή. Στην ερωτοληψία (και…όποιον πάρει ο Χάρος).

 

Ωραία. Ξεχάστε τα όλα αυτά. Σε μία εποχή δύσκολη, ομιχλώδη και ιδεολογικά κατακερματισμένη, ο κύριος Κωνσταντίνος Ζούλας της «Καθημερινής» αποφάσισε να χρησιμοποιήσει στο πρόσφατο άρθρο του με τίτλο (που κάνει εξαρχής δίκην προθέσεων) «Χαιρετίσματα λοιπόν στην υστεροβουλία» ένα εξαιρετικά χρησιμοποιημένο, μέχρι αηδίας, στερεότυπο: Το «γιατί δε μιλούν οι καλλιτέχνες», βολικό δια πάσαν νόσον και μαλακία. Δε μπορεί, θα το έχετε ακούσει εδώ και χρόνια σε πολλές και διαφορετικές περιστάσεις, ιδιαιτέρως δε όταν πρέπει να προστεθεί σε διάφορα ιδεολογήματα ή αγωνίες, η υπογραφή μίας ομάδας από «επαΐοντες» ή έστω αναγνωρίσιμους στο... πλατύ κοινό. Αυτή είναι δυστυχώς  τηλεορασόπληκτη λογική. Και ισχύει όπως ισχύει και ως θέσφατο εκείνο «το είπε η τηλεόραση».

 

Ακόμα χειρότερα όμως στο ίδιο άρθρο χρησιμοποιήθηκε μία εξίσου στερεότυπη αλλά και επικίνδυνη υπεραπλούστευση: «εμείς» και οι «άλλοι» που έκρυβε -όχι και τόσο καλά- τον πονηρό υπαινιγμό «οι θαρραλέοι» και «οι ιδιοτελείς».  Οταν οι πρώτοι είναι κατά τον αρθρογράφο, «οι ελάχιστοι όσοι πήγαν κόντρα στο ρεύμα κατά των μνημονίων που θα σκίζονταν με ένα νόμο, ένα άρθρο. Πρόχειρα μου έρχονται στο μυαλό μόνον ο Αρκάς, ο Απ. Δοξιάδης, ο Πορτοκάλογλου, ο Ράμφος, ο Γκορίτσας, η Σώτη Τριανταφύλλου, η Αλκη Ζέη, ο Μαραβέγιας, ο Καφετζόπουλος, ο Χωμενίδης». Και οι υπόλοιποι σωρηδόν και τσουβαλιαστά, «όλοι αυτοί οι Κραουνάκηδες, οι Τσακνήδες, οι Μαχαιρίτσες, οι Μάλαμες, οι Παπακωνσταντίνου (και οι δύο), οι Αγγελάκες και οι συν αυτοίς», για τους οποίους ο κύριος Ζούλας αναρωτιέται αν «συνειδητοποιούν την ανάγκη να ζητήσουν σήμερα μια συγγνώμη. Εστω για τη διχόνοια που ενέσπειραν…». 

 

Ας μην πιάσω (φιλοπολεμικές) μέρες που 'ναι το θέμα για το πόσες συγγνώμες κι από πότε χρωστάνε πολλοί, μα πάρα πολλοί, στην έρμη τούτη χώρα. Πολλά χρόνια τώρα και πάντως πολλά-πολλά χρόνια προ ΣΥΡΙΖΑ. Από τότε που καλλιτέχνες, διανοητές, δημοσιογράφοι και πολιτικοί, όλοι με τοσοδούλα μνήμη σήμερα, συνωστίζονταν στα λιμάνια της εξουσίας, στα οφίκια και στα εισοδήματα που ακόμα έρεαν ως επιδοτήσεις, συμμετοχές σε εκδηλώσεις, σε ανώτερα αξιώματα, σε σιωπηλές αργομισθίες κλπ. 

 

Ας πιάσω όμως το θέμα της ιδεολογικής υπερπαλούστευσης, του τσουβαλιάσματος, της κακοπροαίρετης ομαδοποίησης εντελώς διαφορετικών περιπτώσεων και της απαξιωτικής χρήσης πληθυντικού αριθμού από τον κύριο Ζούλα που αποφάσισε να χτυπήσει κάτω (από τη μέση) ανεξαιρέτως όποιον δημιουργό έχει κατά καιρούς εκφράσει αριστερόστροφη άποψη, ανεξαρτήτως ιδεολογικής κλίσης, επιλογών και προσωπικού περιεχομένου. Ναι. Όποιος έχει εκφράσει αριστερόστροφη άποψη οφείλει να χτυπηθεί κάτω. Σαν φιλέτο. Διότι τώρα που το 'φερε ο λόγος αυτή είναι η βασική σύνδεση του κυρίου Ζούλα με τη μουσική σκηνή. Στα νιάτα του ανήκε στο συγκρότημα της Σχολής Μωραϊτη, τα «Αχτύπητα Φιλέτα» (φωτογραφία μαζί με τον Πορτοκάλογλου). Ναι εκείνο το συγκρότημα της πρόωρης αλλά αποτελεσματικότερης τότε «καγκουριάς» μιας εφηβείας των αρχών της δεκαετίας του '80. Των αρχών της ψευδοευδαιμονίας δηλαδή και των πακτωλών, όταν όποιο παιδάκι δεν είχε γονείς ικανούς να του εξασφαλίσουν  Timberland και Benetton και ιδιωτικό σχολείο, αντιμετωπιζόταν αυτομάτως ως κατώτερο είδος. Από τότε φαίνεται του έμεινε του κυρίου Ζούλα η τάση στρατοπέδευσης με τους «μεν» εναντίον των «δε».

 

Ακόμα κι αυτά θα ήταν γραφικά και όχι επικίνδυνα - γιατί ασφαλώς δεν έπαθαν κάτι οι δημιουργοί που «τσουβαλιάστηκαν» στον υποτιμητικό πληθυντικό. Επικίνδυνες και ευθέως διχαστικές ήταν όμως οι δύο παρατάξεις που έχτιζε ο αρθρογράφος αραδιάζοντας ονόματα, ανόμοιες πορείες και διαφορετικές στάσεις και ιδεολογίες, με τη μέθοδο του… ιδεολογικού ανεμιστήρα: Όποιος πίστεψε, θήτευσε ή επικαλέστηκε την Αριστερά (και όχι το ΣΥΡΙΖΑ γιατί π.χ. μπορώ να αναφέρω τουλάχιστον 3-4 από όσους απαριθμεί ο κύριος Ζούλας οι οποίοι ουδέποτε εκφράστηκαν υπέρ του κόμματος ή της κυβέρνησης)… Όποιος εκπροσωπεί ένα πιο σκεπτόμενο τραγούδι, ή ένα πιο εναλλακτικό κοινό… «φυσήχτηκε» στην από δω πλευρά. Με την ίδια ανόητη ευκολία κατατάχθηκαν και οι «από εκεί». Φτάνει να έχουν ασκήσει κριτική στο ΣΥΡΙΖΑ. Κι από εκεί και πέρα τι σημασία έχει εάν ο Ράμφος κι η Πολιτεία του ουδεμία σχέση έχουν με το Μαραβέγια; Τι κι αν ο ένας υπήρξε τα τελευταία χρόνια π.χ. (και δεν θα επικαλεστώ το ρόλο του στο «Ποτάμι») ο Ελληνας θεωρητικός της προσέγγισης με την Αμερική και ο άλλος δεν έγραψε παρά ένα τραγουδάκι για μία βάρκα που μπατάρει; ‘Όλοι στην ίδια βάρκα φορτώθηκαν: ο Αρκάς, ο Απ. Δοξιάδης, ο Πορτοκάλογλου, ο Ράμφος, ο Γκορίτσας, η Σώτη Τριανταφύλλου, η Αλκη Ζέη, ο Μαραβέγιας, ο Καφετζόπουλος, ο Χωμενίδης… Προσωπικά θεωρώ ότι όσο προσβλητική, άκριτη και εμφυλιοπολεμική ήταν η απόπειρα ταξινόμησης των μεν, τόσο επικίνδυνη και ιδεολογικά ισοπεδωτική ήταν η ταξινόμηση και των δε με τη λογική του «εμείς» και οι «άλλοι». 
 

«Οι παλιοί έλεγαν ότι, σε περιόδους μεγάλων κρίσεων, γεννιούνται αριστουργήματα στον χώρο της τέχνης. Ψάξτε να βρείτε τι γεννήθηκε την τελευταία επταετία. Ανούσια τραγούδια και κείμενα μιας τυφλής οργής και αδιέξοδης διαμαρτυρίας, τα οποία επισκίασαν ακόμη και τις ελάχιστες απόπειρες αυτοκριτικής και συλλογικής μας αυτογνωσίας», καταλήγει το άρθρο. Εδώ έχω κακά νέα για τον κύριο Ζούλα που φαίνεται ότι δεν πολυκυκλοφορεί, δεν πολυακούει τόσο παλαιότερους όσο και νεότερους δημιουργούς και μόνο ψάχνει κατά τα φαινόμενα έναν αντι-Συριζαϊκό Θούριο. Δε χρειάζομαι άλλωστε και πολλά λόγια γιατί θα καταφύγω στο Λοϊζο: Αγαπητέ μου κύριε Ζούλα δεν έχεις εντοπίσει μη ανούσια τραγούδια; Ενδιαφέροντα γραπτά; Είναι φοβάμαι απλώς γιατί «γερνάς και σκοτεινιάζει».