Ακολουθήστε μας στο Google news
Η ανθρώπινη φωνή ωστόσο, αν και δεν είναι μετρήσιμη, έχει κάποια χαρακτηριστικά. Ένα από αυτά είναι η ηλικία. Για το λόγο αυτό παρατηρούμε κατά τη διάρκεια της πορείας ενός τραγουδιστή ή μιας τραγουδίστριας ότι η φωνή του / της αλλάζει. Στην αρχή βελτιώνεται, ωριμάζει, ακμάζει και στη συνέχεια φθείρεται φυσιολογικά. Ένας τραγουδιστής ακολουθώντας μια συγκεκριμένη συμπεριφορά προς τη φωνή του μπορεί να καταφέρει να την διατηρήσει ακμαία για περισσότερο καιρό. Αν δεν καπνίζει, αν δεν φωνάζει (έχετε παρατηρήσει πως μιλάει ο Νταλάρας στις συνεντεύξεις του; Ψιθυρίζει σχεδόν), αν τραγουδάει με το διάφραγμα, αν τραγουδάει με διαλείμματα και όχι ασταμάτητα. Σε κάθε περίπτωση όμως η φωνή κάποια στιγμή θα παρακμάσει. Οι φωνητικές χορδές θα «γεράσουν» κι εκείνες, όπως γερνάει το σώμα. Αυτή η φυσιολογική φθορά έρχεται βέβαια σε αντίθεση με την ανθρώπινη αντίληψη περί ηλικίας. Ο άνθρωπος από τη φύση του θέλει να παραμείνει νέος και ακμαίος. Αυτό όμως – δυστυχώς – δεν είναι εφικτό. Οι άνθρωποι και κατά συνέπεια και συνέχεια οι φωνές τους δεν είναι αθάνατοι. Ευτυχώς η τεχνολογία έχει φροντίσει να καταγράφονται οι ερμηνείες των μεγάλων τραγουδιστών και να μένουν για να τις ακούνε οι νεότεροι.
Αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό, είναι οι τραγουδιστές μεγαλώνοντας να αρνούνται να αποδεχτούν τη φθορά της φωνής τους. Αυτό φοβάμαι ότι συμβαίνει και στην αγαπημένη μου τραγουδίστρια, και όχι μόνο. Ας είμαστε ειλικρινείς. Η Αλεξίου δεν τραγουδάει πια όπως τραγουδούσε. Και το άκουσμα της φωνής της δεν περιέχει πια παρά μόνο λίγα από τα στοιχεία που την έκαναν αυτό που είναι. Ο Πάριος δεν είναι αυτός που ήταν. Ο Νταλάρας – που αντέχει ακόμα – κατεβάζει έναν τόνο τα τραγούδια του πια. Τα «Παραπονεμένα Λόγια» τα λέει από Ντο μινόρε, ενώ στο δίσκο τα λέει από Ρε. Το ίδιο συμβαίνει και με πολλούς άλλους. Και δεν είναι κακό. Μερικές φορές μάλιστα είναι και γοητευτικό. Όταν όμως ο τραγουδιστής το αποδεχτεί. Και το αντιμετωπίσει φυσιολογικά. Ρίχνοντας τους τόνους, τραγουδώντας πιο ήρεμα τραγούδια, τραγουδώντας λιγότερο, χρησιμοποιώντας τις ερμηνευτικές του αρετές και όχι την τεχνική του που τον εγκαταλείπει. Είναι ουτοπικό να θέλει κανείς να τραγουδάει στα 60 του όπως τραγουδούσε στα 40. Κατά το παρελθόν οι μεγάλοι τενόροι ηχογραφούσαν τις ψηλές τους νότες για να τις έχουν καταγεγραμμένες και να μπορούν να τις χρησιμοποιούν όταν πια, έχοντας μεγαλώσει, δεν θα μπορούν να τις τραγουδήσουν. Ο μύθος της country μουσικής, Johnny Cash στα τελευταία του χρόνια, με τη φωνή σπασμένη, κυκλοφόρησε μια σειρά δίσκων με ακουστικές διασκευές σε γνωστά τραγούδια. Οι δίσκοι αυτοί γνώρισαν μεγάλη επιτυχία γιατί ο Cash εκμεταλλεύτηκε το «μειονέκτημά» του και το μετέτρεψε σε πλεονέκτημα. Χαμηλοί τόνοι, λιτές ενορχηστρώσεις και ένας εβδομηντάχρονος τραγουδιστής να ερμηνεύει με «στραπατσαρισμένη» φωνή και με τρόπο που σε χτυπάει στην ψυχή.
Το γεγονός ότι ένας τραγουδιστής μεγαλώνει δεν μειώνει την αξία του. Αλλά κι εκείνος οφείλει να διαφυλάξει την αξιοπρέπειά του. Οι ηχογραφήσεις που έχει αφήσει πίσω του είναι αποδείξεις του μεγέθους του και του ταλέντου του. Ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης αποχώρησε από την ενεργό δράση, αξιοπρεπής και αποδεχόμενος τη φθορά του. Έζησε αρκετά χρόνια από τότε που σταμάτησε να τραγουδάει. Ποτέ κανείς δεν αμφισβήτησε ότι ήταν ο αρχηγός της «Αστυνομίας Πόλεων», κατά τη γνωστή ρήση του. Δεν θα μπορούσε να συμβεί κάτι τέτοιο.
Αυτά που γράφω δεν αλλάζουν τις πεποιθήσεις μου. Η Χαρούλα Αλεξίου είναι – κατά την προσωπική μου άποψη – η μεγαλύτερη λαϊκή Ελληνίδα τραγουδίστρια όλων των εποχών. Τα τελευταία χρόνια όμως, με απογοητεύει στις ζωντανές της εμφανίσεις. Και με απογοητεύει επίσης που κανένας μουσικοκριτικός δεν το έχει επισημάνει. Και το ακόμα πιο περίεργο είναι ότι οι μουσικοκριτικοί εκθειάζουν τις εμφανίσεις της. Με κάνει να αναρωτιέμαι αν παραβρίσκονται στις εμφανίσεις αυτές ή αν γράφουν από το σπίτι τους. Είναι κάτι σαν το «ο κόσμος το ‘χει τούμπανο κι εμείς κρυφό καμάρι».
Τώρα που γράφω αυτές τις γραμμές – ειλικρινά – στεναχωριέμαι. Αλλά αυτή είναι η αλήθεια. Οι παιδικοί μου ήρωες μεγάλωσαν και δεν είναι πια ανίκητοι και άτρωτοι. Μαζί τους μεγάλωσα κι εγώ και συνεχίζω να μεγαλώνω. Ελπίζω να καταφέρω να αποδεχτώ τη φθορά μου όταν καταφθάσει.
Με ενδιαφέρουν οι απόψεις σας επί του θέματος.
Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, η αγαπημένη μου τραγουδίστρια είναι η Χαρούλα Αλεξίου. Η Χάρις Αλεξίου αν προτιμάτε. Αυτή μου η πεποίθηση δεν άλλαξε ποτέ, όσο και αν δεχόταν κατά καιρούς «πολιορκία» από άλλες τραγουδίστριες.
07 Μαρτίου 2010Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, η αγαπημένη μου τραγουδίστρια είναι η Χαρούλα Αλεξίου. Η Χάρις Αλεξίου αν προτιμάτε. Αυτή μου η πεποίθηση δεν άλλαξε ποτέ, όσο και αν δεχόταν κατά καιρούς «πολιορκία» από άλλες τραγουδίστριες. Τη Βιτάλη πολλές φορές, τη Γαλάνη λιγότερες, τη Μοσχολιού που παραλίγο να εκθρονίσει τη Χαρούλα, την Γλυκερία και εσχάτως τη Μαρινέλλα. Όλες αυτές οι κυρίες του ελληνικού τραγουδιού και άλλες ακόμα, πάντοτε στη συνείδησή μου έστεκαν και στέκουν λίγο πιο χαμηλά από την Αλεξίου. Πολλοί θα διαφωνήσετε και είναι φυσιολογικό. Αλλά η φωνή δεν είναι μετρήσιμο, με αντικειμενικούς όρους, μέγεθος. Έτσι κι εσείς δίκιο θα έχετε κι εγώ δίκιο θα έχω. Όλοι κερδισμένοι.Η ανθρώπινη φωνή ωστόσο, αν και δεν είναι μετρήσιμη, έχει κάποια χαρακτηριστικά. Ένα από αυτά είναι η ηλικία. Για το λόγο αυτό παρατηρούμε κατά τη διάρκεια της πορείας ενός τραγουδιστή ή μιας τραγουδίστριας ότι η φωνή του / της αλλάζει. Στην αρχή βελτιώνεται, ωριμάζει, ακμάζει και στη συνέχεια φθείρεται φυσιολογικά. Ένας τραγουδιστής ακολουθώντας μια συγκεκριμένη συμπεριφορά προς τη φωνή του μπορεί να καταφέρει να την διατηρήσει ακμαία για περισσότερο καιρό. Αν δεν καπνίζει, αν δεν φωνάζει (έχετε παρατηρήσει πως μιλάει ο Νταλάρας στις συνεντεύξεις του; Ψιθυρίζει σχεδόν), αν τραγουδάει με το διάφραγμα, αν τραγουδάει με διαλείμματα και όχι ασταμάτητα. Σε κάθε περίπτωση όμως η φωνή κάποια στιγμή θα παρακμάσει. Οι φωνητικές χορδές θα «γεράσουν» κι εκείνες, όπως γερνάει το σώμα. Αυτή η φυσιολογική φθορά έρχεται βέβαια σε αντίθεση με την ανθρώπινη αντίληψη περί ηλικίας. Ο άνθρωπος από τη φύση του θέλει να παραμείνει νέος και ακμαίος. Αυτό όμως – δυστυχώς – δεν είναι εφικτό. Οι άνθρωποι και κατά συνέπεια και συνέχεια οι φωνές τους δεν είναι αθάνατοι. Ευτυχώς η τεχνολογία έχει φροντίσει να καταγράφονται οι ερμηνείες των μεγάλων τραγουδιστών και να μένουν για να τις ακούνε οι νεότεροι.
Αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό, είναι οι τραγουδιστές μεγαλώνοντας να αρνούνται να αποδεχτούν τη φθορά της φωνής τους. Αυτό φοβάμαι ότι συμβαίνει και στην αγαπημένη μου τραγουδίστρια, και όχι μόνο. Ας είμαστε ειλικρινείς. Η Αλεξίου δεν τραγουδάει πια όπως τραγουδούσε. Και το άκουσμα της φωνής της δεν περιέχει πια παρά μόνο λίγα από τα στοιχεία που την έκαναν αυτό που είναι. Ο Πάριος δεν είναι αυτός που ήταν. Ο Νταλάρας – που αντέχει ακόμα – κατεβάζει έναν τόνο τα τραγούδια του πια. Τα «Παραπονεμένα Λόγια» τα λέει από Ντο μινόρε, ενώ στο δίσκο τα λέει από Ρε. Το ίδιο συμβαίνει και με πολλούς άλλους. Και δεν είναι κακό. Μερικές φορές μάλιστα είναι και γοητευτικό. Όταν όμως ο τραγουδιστής το αποδεχτεί. Και το αντιμετωπίσει φυσιολογικά. Ρίχνοντας τους τόνους, τραγουδώντας πιο ήρεμα τραγούδια, τραγουδώντας λιγότερο, χρησιμοποιώντας τις ερμηνευτικές του αρετές και όχι την τεχνική του που τον εγκαταλείπει. Είναι ουτοπικό να θέλει κανείς να τραγουδάει στα 60 του όπως τραγουδούσε στα 40. Κατά το παρελθόν οι μεγάλοι τενόροι ηχογραφούσαν τις ψηλές τους νότες για να τις έχουν καταγεγραμμένες και να μπορούν να τις χρησιμοποιούν όταν πια, έχοντας μεγαλώσει, δεν θα μπορούν να τις τραγουδήσουν. Ο μύθος της country μουσικής, Johnny Cash στα τελευταία του χρόνια, με τη φωνή σπασμένη, κυκλοφόρησε μια σειρά δίσκων με ακουστικές διασκευές σε γνωστά τραγούδια. Οι δίσκοι αυτοί γνώρισαν μεγάλη επιτυχία γιατί ο Cash εκμεταλλεύτηκε το «μειονέκτημά» του και το μετέτρεψε σε πλεονέκτημα. Χαμηλοί τόνοι, λιτές ενορχηστρώσεις και ένας εβδομηντάχρονος τραγουδιστής να ερμηνεύει με «στραπατσαρισμένη» φωνή και με τρόπο που σε χτυπάει στην ψυχή. Το γεγονός ότι ένας τραγουδιστής μεγαλώνει δεν μειώνει την αξία του. Αλλά κι εκείνος οφείλει να διαφυλάξει την αξιοπρέπειά του. Οι ηχογραφήσεις που έχει αφήσει πίσω του είναι αποδείξεις του μεγέθους του και του ταλέντου του. Ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης αποχώρησε από την ενεργό δράση, αξιοπρεπής και αποδεχόμενος τη φθορά του. Έζησε αρκετά χρόνια από τότε που σταμάτησε να τραγουδάει. Ποτέ κανείς δεν αμφισβήτησε ότι ήταν ο αρχηγός της «Αστυνομίας Πόλεων», κατά τη γνωστή ρήση του. Δεν θα μπορούσε να συμβεί κάτι τέτοιο. Αυτά που γράφω δεν αλλάζουν τις πεποιθήσεις μου. Η Χαρούλα Αλεξίου είναι – κατά την προσωπική μου άποψη – η μεγαλύτερη λαϊκή Ελληνίδα τραγουδίστρια όλων των εποχών. Τα τελευταία χρόνια όμως, με απογοητεύει στις ζωντανές της εμφανίσεις. Και με απογοητεύει επίσης που κανένας μουσικοκριτικός δεν το έχει επισημάνει. Και το ακόμα πιο περίεργο είναι ότι οι μουσικοκριτικοί εκθειάζουν τις εμφανίσεις της. Με κάνει να αναρωτιέμαι αν παραβρίσκονται στις εμφανίσεις αυτές ή αν γράφουν από το σπίτι τους. Είναι κάτι σαν το «ο κόσμος το ‘χει τούμπανο κι εμείς κρυφό καμάρι».
Τώρα που γράφω αυτές τις γραμμές – ειλικρινά – στεναχωριέμαι. Αλλά αυτή είναι η αλήθεια. Οι παιδικοί μου ήρωες μεγάλωσαν και δεν είναι πια ανίκητοι και άτρωτοι. Μαζί τους μεγάλωσα κι εγώ και συνεχίζω να μεγαλώνω. Ελπίζω να καταφέρω να αποδεχτώ τη φθορά μου όταν καταφθάσει.
Με ενδιαφέρουν οι απόψεις σας επί του θέματος.
