Ακολουθήστε μας στο Google news
Στην ιστορία της μουσικής παραγωγής υπάρχει ένα παράδοξο: η μουσική που κυριαρχεί και που ακούγεται αγγίζει ένα πολύ μικρό ποσοστό της παγκόσμιας μουσικής παραγωγής. Αμέτρητοι «ανώνυμοι» δημιουργοί παράγουν καθημερινώς μουσικές που – πιθανότατα – να μην φτάσουν ποτέ στο ευρύ κοινό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η περίπτωση του Άκη Πάνου, ο οποίος συνέχισε να συνθέτει τραγούδια και μετά την «αυτοεξορία» του στην Ξάνθη. Τραγούδια που ήξεραν οι δικοί του άνθρωποι και που ποτέ δεν ακούσαμε όλοι εμείς – δυστυχώς. Επομένως, είναι σαφές ότι η μουσική προϋπήρχε της διαδικασίας καταγραφής της. Με λίγα λόγια υπάρχουν μουσικές «αδέσποτες» γύρω μας, οι οποίες θα μπορούσαν να διαμορφώσουν διαφορετικά το ηχοτοπίο (soundscape) μας αν κατάφερναν να ακουστούν. Η περίπτωση του διαδικτύου βέβαια έχει αρχίσει να δίνει βήμα σε όλες τις μουσικές, αλλά μάλλον ακόμα δεν έχει επιτευχθεί η απόλυτη ανεξαρτητοποίηση των δημιουργών από τις «παραδοσιακές» δομές της μουσικής βιομηχανίας. Τα παραπάνω έχουν άμεση σχέση με το δίσκο και τον καλλιτέχνη που παρουσιάζεται με το παρόν κείμενο.
Ο Μιχάλης Καλκάνης είναι φίλος μου και τον γνωρίζω από την εποχή που ήμασταν συμμαθητές στο Μουσικό Γυμνάσιο Παλλήνης. Πριν από 3-4 χρόνια μου έδωσε ένα αντίγραφο της δουλειάς αυτής που κυκλοφόρησε πριν από λίγο καιρό με τον τίτλο Scarborough Tales. Το cd του Μιχάλη σε όλο αυτό το διάστημα έβρισκε συχνά θέση στο cd player μου και κάθε φορά με εντυπωσίαζε περισσότερο. Κάθε ακρόασή του μού προκαλούσε έντονα το συναίσθημα της αδικίας και της απογοήτευσης που μια τόσο καλή δουλειά δεν έβρισκε δίοδο προς το κοινό, παρά διακινούνταν από χέρι σε χέρι μεταξύ φίλων. Με πολύ μεγάλη ευχαρίστηση λοιπόν, ενημερώθηκα από το Μιχάλη ότι το Scarborough Tales κυκλοφορεί πλέον.
Το κυρίαρχο χαρακτηριστικό του δίσκου είναι η συναισθηματική φόρτιση που προκαλεί στον ακροατή του. Άλλωστε η βασική επιδίωξη της μουσικής και της τέχνης γενικότερα είναι – ή θα έπρεπε να είναι – η συγκίνηση. Αυτό επιτυγχάνουν οι μουσικές του Μιχάλη Καλκάνη. Και το επιτυγχάνουν μόνες τους, χωρίς τη βοήθεια του στίχου, καθότι ο δίσκος είναι ορχηστρικός. Ένα μόνο τραγούδι περιέχεται στην συγκεκριμένη δισκογραφική δουλειά, για το οποίο, όμως, αξίζει να γίνει ιδιαίτερη μνεία. Πρόκειται για μια εξαιρετική, συγκινητική και εμπνευσμένη διασκευή του παραδοσιακού τραγουδιού «12 Ευζωνάκια» με τη φωνή της γιαγιάς του Μιχάλη. Ένα πραγματικό αριστούργημα.
Δεν θα σας πω περισσότερα. Θα αφήσω τον ίδιο τον καλλιτέχνη να μιλήσει στη συνέντευξη που μου παραχώρησε με αφορμή την κυκλοφορία του δίσκου του. Αλλά προηγουμένως θα σας προτρέψω με θέρμη να αγοράσετε το cd του. Πιστέψτε με, δεν θα μετανιώσετε.
Μιχάλη, με ποια αφορμή προέκυψε το Scarborough Tales; Ήταν στα πλαίσια της ακαδημαϊκής σου πορείας; Μίλησέ μας λίγο για τις σπουδές που έχεις κάνει στη μουσική.
Οι σπουδές μου στη μουσική ξεκινάνε σε ηλικία 5 χρονών νομίζω με μαθήματα πιάνου από τον πατέρα μου. Ακόμα του το κρατάω (γέλια). Πρέπει να άντεξα γύρω στα 6 χρόνια οπότε και με στείλανε να συνεχίσω στο Ωδείο Αθηνών στο οποίο συνέχισα τις σπουδές μου στο πιάνο και τα θεωρητικά μέχρι τα 16 . Το Ωδείο Αθηνών αποτέλεσε την αιτία της αποχώρησής μου από το Πειραματικό Μουσικό Γυμνάσιο Παλλήνης στην Τρίτη Γυμνασίου λόγω περιορισμένου ελεύθερου χρόνου. Στα 16 ξεκίνησα κοντραμπάσο με το οποίο πήρα δίπλωμα μετά από 8 χρόνια, την ίδια χρονιά που αποφοίτησα και από το τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Ήθελα να συνεχίσω, οπότε βρέθηκα για ένα χρόνο σε ένα χωριό της βόρειας Αγγλίας να κάνω ένα master επικεντρωμένο στη σύνθεση με τη βοήθεια της μουσικής τεχνολογίας. Το χωριό αυτό ήταν το Scarborough και η μουσική της πρώτης μου τελικά δισκογραφικής δουλειάς ήταν το final project για αυτό το master.
Πότε γράφτηκαν τα κομμάτια του δίσκου;
Τα περισσότερα από τα κομμάτια του δίσκου γράφτηκαν την περίοδο που ήμουν στην Αγγλία δηλαδή πριν 5 χρόνια εκτός από 1-2 τα οποία ήταν παλιότερες ιδέες και απλά μετά πήραν την τελική τους μορφή.
Πως προέκυψε η εξαιρετική διασκευή του «12 ευζωνάκια»;
Αυτή είναι μια από τις αγαπημένες μου ιστορίες. Στα πλαίσια μιας εργασίας για το μάθημα της παραδοσιακής μουσικής στη σχολή έπρεπε να ηχογραφήσουμε κάποιον να μας τραγουδάει ένα ή περισσότερα παραδοσιακά τραγούδια. Οπότε βρήκα ένα κασετόφωνο εγγραφής και ηχογράφησα τη γιαγιά μου που ήξερα ότι τραγουδούσε παραδοσιακά τραγούδια και της άρεσε. Μετά από χρόνια, στην Αγγλία, ακούγοντας αυτή την ηχογράφηση στον υπολογιστή μου, επικεντρώθηκα στα «12 Ευζωνάκια» λόγω του δωρικού ύφους και της δύναμης με την οποία το είχε τραγουδήσει και ένιωσα ότι πρέπει να μεταφέρω με κάποιο τρόπο αυτό το άκουσμα στο σήμερα. Όταν μάλιστα διαπίστωσα ότι η φωνή της ήταν «κουρδισμένη» - όπως λέμε μουσικά - από την αρχή ως το τέλος ήμουν σίγουρος ότι έπρεπε να ασχοληθώ παραπάνω με αυτό.
Εκτός από δημιουργός, είσαι και μουσικός με πολλές συνεργασίες, τόσο με ορχήστρες, αλλά και με ονόματα της εγχώριας μουσικής. Πόσο διαφορετικοί είναι οι ρόλοι αυτοί; Προτιμάς κάποιον από τους δύο και γιατί;
Είναι σίγουρα πολύ διαφορετικοί ρόλοι και ελπίζω να μη χρειαστεί να διαλέξω κάποια στιγμή έναν από τους δύο γιατί ο καθένας μου δίνει χαρά για διαφορετικού λόγους. Πάντως, για να είμαι ειλικρινής αν κάποια στιγμή χρειαζόταν θα διάλεγα – νομίζω - τον πιο δύσκολο αλλά και πιο δημιουργικό ρόλο, αυτόν του δημιουργού δηλαδή, αφού είναι κάτι που αφορά εμένα 100%. Από την άλλη η πρόκληση του να παίζω κοντραμπάσο σε μια συναυλία κλασικής μουσικής και μετά από 2 ώρες, το ίδιο βράδυ, να παίζω σε μια ροκ συναυλία, το ίδιο δοσμένος, είναι πάντα γοητευτική.
Αν δεν κάνω λάθος μεγάλωσες σε ένα σπίτι γεμάτο μουσικούς και μουσικές. Πόσοι και ποιοι μουσικοί υπάρχουν στην οικογένειά σου και πόσο σε βοήθησε αυτό;
Ο παππούς μου, Μιχάλης Καλκάνης και αυτός, έπαιζε σαξόφωνο και κλαρινέτο και εκτός των άλλων δούλεψε χρόνια με τον Μανώλη Χιώτη. Ο γιος του και πατέρας μου Γιώργος Καλκάνης, εκτός από καθηγητής Φυσικής είναι αστεράτος πιανίστας αλλά και δημιουργός. Σίγουρα η κουλτούρα σε συνδυασμό με τα όργανα που υπήρχαν στο σπίτι βοήθησαν πάρα πολύ - για να μη πω με οδήγησαν - να ασχοληθώ και εγώ με τη μουσική.
Πόσο εύκολο ήταν να κυκλοφορήσεις έναν τόσο «δύσκολο» δίσκο στην Ελλάδα που ευδοκιμούν τα πιο εύπεπτα ακούσματα;
Ήταν αρκετά δύσκολο ειδικά για εμένα που θεωρώ ότι τα πράγματα που αξίζουν έρχονται μόνα τους και πιο φυσικά. Για αυτό και μου πήρε 4 χρόνια!
Με ποια διαδικασία γράφτηκε ο δίσκος; Και που; Στην Ελλάδα ή στην Αγγλία;
Η βασική δουλειά για αυτό το δίσκο έγινε στην Αγγλία. Τα περισσότερα κομμάτια ξεκίνησαν από ιδέες βασισμένες στο πιάνο. Στη συνέχεια όταν πήραν μορφή ηχογράφησα ό,τι άλλο μπορούσα να παίξω εγώ δηλαδή κοντραμπάσο, μπάσο και κιθάρα. Στην Ελλάδα ήρθα για να ηχογραφήσω τους υπόλοιπους μουσικούς που με βοήθησαν και μετά επέστρεψα στην Αγγλία για την τελική επεξεργασία και μίξη των κομματιών. Η δυσκολία που είχε αυτός ο τρόπος δουλειάς ήταν ότι από το πρώτο στάδιο που έφτιαχνα τη βάση των κομματιών στην Αγγλία έπρεπε να φανταστώ το «μετά» και το «χώρο» που έπρεπε να αφήσω για τους υπόλοιπους μουσικούς αφού δεν θα υπήρχε ευκαιρία για κοινή ηχογράφηση.
Ποιες είναι οι προσδοκίες σου από την κυκλοφορία του δίσκου αυτού;
Περισσότερο νομίζω με ενδιαφέρει να ακουστεί από το να πουληθεί. Μάλλον είμαι παραπάνω φιλόδοξος από φιλοχρήματος. Είναι πραγματικά χαρά μου να δημιουργήσει τις περισσότερες δυνατές εικόνες και συναισθήματα αφού πρόκειται κατά βάση για έναν ορχηστρικό και ατμοσφαιρικό δίσκο.
Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια;
Τα μελλοντικά μου σχέδια έχουν άμεση σχέση με την παραπάνω ερώτησή σου σχετικά με τους ρόλους του δημιουργού και μουσικού, αφού στόχος και πρόκληση για μένα είναι να συνεχίσω να δουλεύω σαν μουσικός αλλά παράλληλα να είμαι όσο το δυνατόν περισσότερο δημιουργικός με τις δικές μου μουσικές.
Στο εύχομαι Μιχάλη και σε ευχαριστώ θερμά για την κουβέντα μας.
Μιχάλης Καλκάνης – Scarborough Tales – Ένας δημιουργός και μια δισκογραφική δουλειά που αξίζουν την προσοχή μας.
03 Μαΐου 2010Μιχάλης Καλκάνης – Scarborough Tales – Ένας δημιουργός και μια δισκογραφική δουλειά που αξίζουν την προσοχή μας.Στην ιστορία της μουσικής παραγωγής υπάρχει ένα παράδοξο: η μουσική που κυριαρχεί και που ακούγεται αγγίζει ένα πολύ μικρό ποσοστό της παγκόσμιας μουσικής παραγωγής. Αμέτρητοι «ανώνυμοι» δημιουργοί παράγουν καθημερινώς μουσικές που – πιθανότατα – να μην φτάσουν ποτέ στο ευρύ κοινό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η περίπτωση του Άκη Πάνου, ο οποίος συνέχισε να συνθέτει τραγούδια και μετά την «αυτοεξορία» του στην Ξάνθη. Τραγούδια που ήξεραν οι δικοί του άνθρωποι και που ποτέ δεν ακούσαμε όλοι εμείς – δυστυχώς. Επομένως, είναι σαφές ότι η μουσική προϋπήρχε της διαδικασίας καταγραφής της. Με λίγα λόγια υπάρχουν μουσικές «αδέσποτες» γύρω μας, οι οποίες θα μπορούσαν να διαμορφώσουν διαφορετικά το ηχοτοπίο (soundscape) μας αν κατάφερναν να ακουστούν. Η περίπτωση του διαδικτύου βέβαια έχει αρχίσει να δίνει βήμα σε όλες τις μουσικές, αλλά μάλλον ακόμα δεν έχει επιτευχθεί η απόλυτη ανεξαρτητοποίηση των δημιουργών από τις «παραδοσιακές» δομές της μουσικής βιομηχανίας. Τα παραπάνω έχουν άμεση σχέση με το δίσκο και τον καλλιτέχνη που παρουσιάζεται με το παρόν κείμενο.
Ο Μιχάλης Καλκάνης είναι φίλος μου και τον γνωρίζω από την εποχή που ήμασταν συμμαθητές στο Μουσικό Γυμνάσιο Παλλήνης. Πριν από 3-4 χρόνια μου έδωσε ένα αντίγραφο της δουλειάς αυτής που κυκλοφόρησε πριν από λίγο καιρό με τον τίτλο Scarborough Tales. Το cd του Μιχάλη σε όλο αυτό το διάστημα έβρισκε συχνά θέση στο cd player μου και κάθε φορά με εντυπωσίαζε περισσότερο. Κάθε ακρόασή του μού προκαλούσε έντονα το συναίσθημα της αδικίας και της απογοήτευσης που μια τόσο καλή δουλειά δεν έβρισκε δίοδο προς το κοινό, παρά διακινούνταν από χέρι σε χέρι μεταξύ φίλων. Με πολύ μεγάλη ευχαρίστηση λοιπόν, ενημερώθηκα από το Μιχάλη ότι το Scarborough Tales κυκλοφορεί πλέον.
Το κυρίαρχο χαρακτηριστικό του δίσκου είναι η συναισθηματική φόρτιση που προκαλεί στον ακροατή του. Άλλωστε η βασική επιδίωξη της μουσικής και της τέχνης γενικότερα είναι – ή θα έπρεπε να είναι – η συγκίνηση. Αυτό επιτυγχάνουν οι μουσικές του Μιχάλη Καλκάνη. Και το επιτυγχάνουν μόνες τους, χωρίς τη βοήθεια του στίχου, καθότι ο δίσκος είναι ορχηστρικός. Ένα μόνο τραγούδι περιέχεται στην συγκεκριμένη δισκογραφική δουλειά, για το οποίο, όμως, αξίζει να γίνει ιδιαίτερη μνεία. Πρόκειται για μια εξαιρετική, συγκινητική και εμπνευσμένη διασκευή του παραδοσιακού τραγουδιού «12 Ευζωνάκια» με τη φωνή της γιαγιάς του Μιχάλη. Ένα πραγματικό αριστούργημα. Δεν θα σας πω περισσότερα. Θα αφήσω τον ίδιο τον καλλιτέχνη να μιλήσει στη συνέντευξη που μου παραχώρησε με αφορμή την κυκλοφορία του δίσκου του. Αλλά προηγουμένως θα σας προτρέψω με θέρμη να αγοράσετε το cd του. Πιστέψτε με, δεν θα μετανιώσετε.
Μιχάλη, με ποια αφορμή προέκυψε το Scarborough Tales; Ήταν στα πλαίσια της ακαδημαϊκής σου πορείας; Μίλησέ μας λίγο για τις σπουδές που έχεις κάνει στη μουσική.
Οι σπουδές μου στη μουσική ξεκινάνε σε ηλικία 5 χρονών νομίζω με μαθήματα πιάνου από τον πατέρα μου. Ακόμα του το κρατάω (γέλια). Πρέπει να άντεξα γύρω στα 6 χρόνια οπότε και με στείλανε να συνεχίσω στο Ωδείο Αθηνών στο οποίο συνέχισα τις σπουδές μου στο πιάνο και τα θεωρητικά μέχρι τα 16 . Το Ωδείο Αθηνών αποτέλεσε την αιτία της αποχώρησής μου από το Πειραματικό Μουσικό Γυμνάσιο Παλλήνης στην Τρίτη Γυμνασίου λόγω περιορισμένου ελεύθερου χρόνου. Στα 16 ξεκίνησα κοντραμπάσο με το οποίο πήρα δίπλωμα μετά από 8 χρόνια, την ίδια χρονιά που αποφοίτησα και από το τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Ήθελα να συνεχίσω, οπότε βρέθηκα για ένα χρόνο σε ένα χωριό της βόρειας Αγγλίας να κάνω ένα master επικεντρωμένο στη σύνθεση με τη βοήθεια της μουσικής τεχνολογίας. Το χωριό αυτό ήταν το Scarborough και η μουσική της πρώτης μου τελικά δισκογραφικής δουλειάς ήταν το final project για αυτό το master.
Πότε γράφτηκαν τα κομμάτια του δίσκου;
Τα περισσότερα από τα κομμάτια του δίσκου γράφτηκαν την περίοδο που ήμουν στην Αγγλία δηλαδή πριν 5 χρόνια εκτός από 1-2 τα οποία ήταν παλιότερες ιδέες και απλά μετά πήραν την τελική τους μορφή.
Πως προέκυψε η εξαιρετική διασκευή του «12 ευζωνάκια»;
Αυτή είναι μια από τις αγαπημένες μου ιστορίες. Στα πλαίσια μιας εργασίας για το μάθημα της παραδοσιακής μουσικής στη σχολή έπρεπε να ηχογραφήσουμε κάποιον να μας τραγουδάει ένα ή περισσότερα παραδοσιακά τραγούδια. Οπότε βρήκα ένα κασετόφωνο εγγραφής και ηχογράφησα τη γιαγιά μου που ήξερα ότι τραγουδούσε παραδοσιακά τραγούδια και της άρεσε. Μετά από χρόνια, στην Αγγλία, ακούγοντας αυτή την ηχογράφηση στον υπολογιστή μου, επικεντρώθηκα στα «12 Ευζωνάκια» λόγω του δωρικού ύφους και της δύναμης με την οποία το είχε τραγουδήσει και ένιωσα ότι πρέπει να μεταφέρω με κάποιο τρόπο αυτό το άκουσμα στο σήμερα. Όταν μάλιστα διαπίστωσα ότι η φωνή της ήταν «κουρδισμένη» - όπως λέμε μουσικά - από την αρχή ως το τέλος ήμουν σίγουρος ότι έπρεπε να ασχοληθώ παραπάνω με αυτό.
Εκτός από δημιουργός, είσαι και μουσικός με πολλές συνεργασίες, τόσο με ορχήστρες, αλλά και με ονόματα της εγχώριας μουσικής. Πόσο διαφορετικοί είναι οι ρόλοι αυτοί; Προτιμάς κάποιον από τους δύο και γιατί;Είναι σίγουρα πολύ διαφορετικοί ρόλοι και ελπίζω να μη χρειαστεί να διαλέξω κάποια στιγμή έναν από τους δύο γιατί ο καθένας μου δίνει χαρά για διαφορετικού λόγους. Πάντως, για να είμαι ειλικρινής αν κάποια στιγμή χρειαζόταν θα διάλεγα – νομίζω - τον πιο δύσκολο αλλά και πιο δημιουργικό ρόλο, αυτόν του δημιουργού δηλαδή, αφού είναι κάτι που αφορά εμένα 100%. Από την άλλη η πρόκληση του να παίζω κοντραμπάσο σε μια συναυλία κλασικής μουσικής και μετά από 2 ώρες, το ίδιο βράδυ, να παίζω σε μια ροκ συναυλία, το ίδιο δοσμένος, είναι πάντα γοητευτική.
Αν δεν κάνω λάθος μεγάλωσες σε ένα σπίτι γεμάτο μουσικούς και μουσικές. Πόσοι και ποιοι μουσικοί υπάρχουν στην οικογένειά σου και πόσο σε βοήθησε αυτό;
Ο παππούς μου, Μιχάλης Καλκάνης και αυτός, έπαιζε σαξόφωνο και κλαρινέτο και εκτός των άλλων δούλεψε χρόνια με τον Μανώλη Χιώτη. Ο γιος του και πατέρας μου Γιώργος Καλκάνης, εκτός από καθηγητής Φυσικής είναι αστεράτος πιανίστας αλλά και δημιουργός. Σίγουρα η κουλτούρα σε συνδυασμό με τα όργανα που υπήρχαν στο σπίτι βοήθησαν πάρα πολύ - για να μη πω με οδήγησαν - να ασχοληθώ και εγώ με τη μουσική.
Πόσο εύκολο ήταν να κυκλοφορήσεις έναν τόσο «δύσκολο» δίσκο στην Ελλάδα που ευδοκιμούν τα πιο εύπεπτα ακούσματα;
Ήταν αρκετά δύσκολο ειδικά για εμένα που θεωρώ ότι τα πράγματα που αξίζουν έρχονται μόνα τους και πιο φυσικά. Για αυτό και μου πήρε 4 χρόνια!
Με ποια διαδικασία γράφτηκε ο δίσκος; Και που; Στην Ελλάδα ή στην Αγγλία;
Η βασική δουλειά για αυτό το δίσκο έγινε στην Αγγλία. Τα περισσότερα κομμάτια ξεκίνησαν από ιδέες βασισμένες στο πιάνο. Στη συνέχεια όταν πήραν μορφή ηχογράφησα ό,τι άλλο μπορούσα να παίξω εγώ δηλαδή κοντραμπάσο, μπάσο και κιθάρα. Στην Ελλάδα ήρθα για να ηχογραφήσω τους υπόλοιπους μουσικούς που με βοήθησαν και μετά επέστρεψα στην Αγγλία για την τελική επεξεργασία και μίξη των κομματιών. Η δυσκολία που είχε αυτός ο τρόπος δουλειάς ήταν ότι από το πρώτο στάδιο που έφτιαχνα τη βάση των κομματιών στην Αγγλία έπρεπε να φανταστώ το «μετά» και το «χώρο» που έπρεπε να αφήσω για τους υπόλοιπους μουσικούς αφού δεν θα υπήρχε ευκαιρία για κοινή ηχογράφηση.
Ποιες είναι οι προσδοκίες σου από την κυκλοφορία του δίσκου αυτού;
Περισσότερο νομίζω με ενδιαφέρει να ακουστεί από το να πουληθεί. Μάλλον είμαι παραπάνω φιλόδοξος από φιλοχρήματος. Είναι πραγματικά χαρά μου να δημιουργήσει τις περισσότερες δυνατές εικόνες και συναισθήματα αφού πρόκειται κατά βάση για έναν ορχηστρικό και ατμοσφαιρικό δίσκο.
Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια;
Τα μελλοντικά μου σχέδια έχουν άμεση σχέση με την παραπάνω ερώτησή σου σχετικά με τους ρόλους του δημιουργού και μουσικού, αφού στόχος και πρόκληση για μένα είναι να συνεχίσω να δουλεύω σαν μουσικός αλλά παράλληλα να είμαι όσο το δυνατόν περισσότερο δημιουργικός με τις δικές μου μουσικές.
Στο εύχομαι Μιχάλη και σε ευχαριστώ θερμά για την κουβέντα μας.
