03 Δεκεμβρίου 2025
Του Δημήτρη Κανελλόπουλου
Μετά και τη χθεσινοβραδινή δήλωση του Σταύρου Ξαρχάκου για το θέμα που έχει προκύψει τις τελευταίες εβδομάδες σχετικά με τις συναυλίες στο εξωτερικό των Νατάσα Μποφίλιου, Γιάννη Χαρούλη και Hellenic Music Ensemble με έργα Θεοδωράκη και Χατζιδάκι χωρίς την άδεια του γιου του Μάνου Χατζιδάκι, η κατάσταση είναι μονόδρομος. Πρέπει να αλλάξει το ρεπερτόριο της συναυλίας ό,τι και να σημαίνει αυτό σε πρακτικό και οικονομικό επίπεδο για τους παραγωγούς της. Πρέπει τα έργα του Μάνου Χατζιδάκι να αποσυρθούν από το setlist. Και ας πάνε χαμένα τόσα έξοδα για τις πρόβες, το promo κτλ
Όχι τίποτε άλλο, αλλά και επειδή δύο εξαιρετικοί ερμηνευτές, από τους καλύτερους της γενιάς τους (αν όχι οι δύο καλύτεροι) μπήκαν στο στόχαστρο του κόσμου στα social media και βάλλονται χωρίς να φταίνε σε τίποτε. Είναι ο διαδικτυακός όχλος, ξέρω.
Εννοείται (και αυτό είναι πολύ σημαντικό) πως τα πνευματικά δικαιώματα της περιοδείας θα πληρώνονταν κανονικά και είναι και πολύ υψηλά. Δικαίως, εννοείται. Και αν μπορούμε να υπολογίσουμε σωστά, λαμβάνοντας υπόψιν τα διεθνή στάνταρτ, θα ήταν πολύ υψηλότερα από τις αμοιβές των Μποφίλιου και Χαρούλη. Το αναφέρουμε χωρίς ωστόσο να έχει την παραμικρή σημασία.
Ο μέγας Ξαρχάκος, χρόνιος υποστηρικτής των πνευματικών δικαιωμάτων, βάζει μπροστά το ηθικό δικαίωμα (ανεξαρτήτως αν στη συγκεκριμένη περίπτωση μιλάμε για ηθικό δικαίωμα ή για κάτι άλλο):
«Δυστυχώς ενίοτε το αυτονόητο δεν είναι δεδομένο. Θεωρώ πως από τη στιγμή που ζητήθηκε η άδεια από τον Γιώργο Χατζιδάκι και αυτή δε δόθηκε, εκεί θα έπρεπε και να είχε λήξει το θέμα. Θα μπορούσαν οι παραγωγοί να προχωρήσουν διαφορετικά τις συναυλίες τους και όχι να αγνοήσουν προκλητικά τη βούληση του γιου και νόμιμου κληρονόμου του ενός εκ των δυο δημιουργών.
Ακριβώς διότι είναι θέμα ηθικής, ’’ηθικό δικαίωμα’’ λέγεται (αν καταλαβαίνουμε τι θα πει αυτό), ο κάθε δημιουργός ή ο επιλεγμένος από τον δημιουργό κληρονόμος του να ορίζουν τον τρόπο με τον οποίο θα επικοινωνείται το εκάστοτε έργο.
Και ουδεμία εξήγηση οφείλει ο διαχειριστής του έργου. Κανονικά η συζήτηση τελειώνει εδώ, είναι δικαιώματα που ορίζει ο νόμος, είναι δικαιώματα για τα οποία έχουν κάποιοι αγωνιστεί. Όλα τα υπόλοιπα, όπως π.χ αν είναι κατάλληλοι οι ερμηνευτές, αν είναι οι χώροι ωραίοι και μεγαλειώδεις ή όχι, αν ζούσε ο Μάνος Χατζιδάκις τί θα έκανε, δεν έχουν καμία θέση στο θέμα, είναι απλώς κουτσομπολιό. Δεν χωράει καμία παραχώρηση σχετικά με ένα δικαίωμα που είναι διεθνής κατάκτηση και αναγνώριση από τον 19ο αιώνα, με βάση τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης».
Σήμερα είχαν κανονίσει συνέντευξη τύπου οι διοργανωτές αλλά την ακύρωσαν εγκαίρως (προ Ξαρχάκου) διότι, πολύ σωστά, δεν ήθελαν να φυτιλιάσουν κι άλλο την υπόθεση.
