Ακολουθήστε μας στο Google news
Είπαμε στο e-tetRadio να γράψω ένα κομμάτι για τους καλύτερους ελληνικούς δίσκους της χρονιάς. Ωραία. Να το γράψω. Αλλά τι σημαίνει ελληνικός δίσκος; Η απάντηση δεν είναι σαφής. Θα σας πω λοιπόν τι σημαίνει ελληνικός δίσκος για μένα. Ελληνικός δίσκος είναι ένας δίσκος που έχει παραχθεί και κυκλοφορήσει στην Ελλάδα, από Έλληνες δημιουργούς. Αν περιέχει τραγούδια, και όχι μόνο μουσική ορχηστρική, θα πρέπει να ακούγονται στην ελληνική γλώσσα. Κατά την άποψή μου, ένας δίσκος από Έλληνες δημιουργούς, με τραγούδια στην αγγλική (ή άλλη ξένη) γλώσσα, δεν είναι ελληνικός. Με άλλα λόγια, η προέλευση του δίσκου, από μόνης της, δεν τον καθιστά ελληνικό. Η γλώσσα των τραγουδιών είναι εκείνη που κάνει έναν δίσκο ελληνικό ή ξένο. Η διάκριση αυτή δεν είναι αξιολογική επουδενί. Δεν ισχυρίζομαι, δηλαδή, ότι δεν είναι αξιόλογες οι αγγλόφωνες δημιουργίες Ελλήνων καλλιτεχνών. Απλώς δεν τις συγκαταλέγω ανάμεσα στους ελληνικούς δίσκους ή στα ελληνικά τραγούδια. Πως το λέγαμε παλιά; «Ακούς ελληνικά ή ξένα»; Απαντούσατε ποτέ ελληνικά, εννοώντας για παράδειγμα τους Closer ή τους Raining Pleasure; Αυτά προκειμένου «να μιλάμε την ίδια γλώσσα».
Συνεχίζοντας, πρέπει να επισημανθεί μια σημαντική δυσκολία που αντιμετωπίζουν πλέον οι μουσικοί συντάκτες όταν προσπαθούν να κάνουν ανασκοπήσεις κάθε χρόνο τέτοιο καιρό. Μιλώ προφανώς για την κατάρρευση της πάλαι ποτέ κραταιάς μουσικής βιομηχανίας. Πλέον οι δίσκοι που κυκλοφορούν είναι λιγότεροι. Επιπροσθέτως, οι κυκλοφορίες των δίσκων απέχουν χρονικά πάρα πολύ από τη δημοσιοποίηση των νέων τραγουδιών. Σκεφτείτε πόσα τραγούδια αγαπημένων καλλιτεχνών γνωρίζετε από το youtube ή από τις ζωντανές τους εμφανίσεις, τα οποία δεν έχουν κυκλοφορήσει ακόμα σε δίσκο. Ή πόσα από αυτά δεν θα κυκλοφορήσουν καν σε δίσκο. Ο δίσκος που όλοι περιμένουμε, με τη συνεργασία του Θανάση Παπακωνσταντίνου με το Γιάννη Χαρούλη, βρίσκεται σχεδόν ολόκληρος στο youtube από ερασιτεχνικές λήψεις μέσω κινητών τηλεφώνων ως επί το πλείστον. Οι δίσκοι που κυκλοφόρησαν, δηλαδή, το 2011, είναι δυνατόν να περιέχουν πολύ παλαιότερα τραγούδια και να μη συνθέτουν για το λόγο αυτό το αντιπροσωπευτικό ηχοτοπίο της χρονιάς που πέρασε. Σημεία των καιρών, το δίχως άλλο. Όλα τα παραπάνω λοιπόν, ίσως, καθιστούν «γραφικές» τις λίστες με τα καλύτερα του 2011. Ίσως οι λίστες των δίσκων να έπρεπε να αντικατασταθούν από λίστες με ονόματα καλλιτεχνών. Καλλιτεχνών που ξεχώρισαν την εκάστοτε χρονιά κι ας μην κυκλοφόρησαν κάποιο δίσκο.
Παρόλα αυτά, ας τηρήσουμε για άλλη μια χρονιά την παράδοση που θέλει να εκθέτουμε την προσωπική μας λίστα με αγαπημένους δίσκους της χρονιάς που φεύγει. Ιδού λοιπόν, με τυχαία σειρά:
1. Ελάχιστος Εαυτός - Θανάσης Παπακωνσταντίνου
Ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου κυκλοφόρησε έναν εξαιρετικό δίσκο για ακόμα μία φορά τη χρονιά που μας πέρασε. Έναν δίσκο που επανέφερε την ηρεμία στις καρδιές όλων των fans του που είχαν απογοητευτεί από την προηγούμενη κυκλοφορία του με ερμηνευτή το Διονύση Σαββόπουλο. Ο «Σαμάνος» ήταν μάλλον ο πιο συμβατικός δίσκος του Παπακωνσταντίνου και λογικά αυτό είχε «ξενερώσει» το φανατικό κοινό του Θανασάρα (όπως τον αποκαλεί από σκηνής ο Γιάννης Χαρούλης). Ο ίδιος επέστρεψε λοιπόν στην προσωπική του δισκογραφία το 2011, παρουσιάζοντας έναν αριστουργηματικό δίσκο. Ο «Ελάχιστος Εαυτός» κινείται σε υψηλότατα επίπεδα έμπνευσης, δεξιοτεχνίας, ερμηνείας, ενορχήστρωσης και φυσικά καινοτομίας. Με τραγούδια που θα μείνουν και μπορούν να σταθούν επάξια πλάι στα παλαιότερα του τραγουδοποιού. Με συμμετοχές, όπως αυτή του Ορφέα Περίδη, που είναι δικαιολογημένες και εύστοχες. Με τις ενορχηστρώσεις του Φώτη Σιώτα να ξαφνιάζουν ευχάριστα τον ακροατή. Και βέβαια, με ένα κορυφαίο πολιτικό τραγούδι στο tracklist, την «Ερώτηση κρίσεως», που μέσα σε ενάμισι λεπτό τα λέει όλα, τόσο με τα λόγια, όσο και με τη μουσική του.
2. Νότης Μαυρουδής - Στου χρόνου τις καταπακτές
Ένας δίσκος που παραπέμπει στις παλαιότερες εποχές της δημιουργίας. Με ξεκάθαρους και διακριτούς τους ρόλους των συντελεστών του. Ο Νότης Μαυρουδής είναι ο συνθέτης, με τη σύμπραξη πολλών και ταλαντούχων στιχουργών (Μαρία Φασουλάκη, Λίνα Δημοπούλου, Γιώργος Κορδέλλας, κ.α.) και τη συμμετοχή πολλών κι επίσης ταλαντούχων ερμηνευτών (Μιλτιάδης Πασχαλίδης, Γιώτα Νέγκα, Γιάννης Χαρούλης, Μελίνα Ασλανίδου κ.α.). Καλά, δωρικά τραγούδια, με εμπνευσμένους στίχους και στιβαρές ερμηνείες σε ένα δίσκο που γυρίζει τον ακροατή στις παλαιότερες εποχές της ελληνικής δισκογραφίας, όχι όμως με παρελθοντική λαγνεία, αλλά με φρεσκάδα και άποψη. Ο δίσκος του Μαυρουδή αποτελεί σημαντικό επιχείρημα απέναντι σε εκείνους που ισχυρίζονται ότι δεν γράφονται πια καλά τραγούδια.
3. Ορφέας Περίδης - Ονειροπόλων μόχθοι
Ο λιγότερο επιτυχημένος (από πλευράς αναγνωρισιμότητας και «σουξέ») δίσκος του Ορφέα Περίδη, αλλά και ίσως ο πιο μεστός και ξεκάθαρος από όσους έχει βγάλει. Καμία σημασία δεν έχει, κατά την άποψή μου, η εμπορική επιτυχία ενός δίσκου, προκειμένου αυτός να συμπεριληφθεί στη λίστα με τα καλύτερα της χρονιάς. Ο Περίδης κυκλοφόρησε τον καλύτερο δίσκο του μέσα στο 2011. Κι ας μην περιείχε μια νέα «Φωτοβολίδα» ή ένα καινούργιο «Κάτι μου κρύβεις». Οι «Μόχθοι των ονειροπόλων» περιέχουν συστατικά πραγματικά καλού τραγουδιού και θα κερδίσουν τη μάχη με το χρόνο. Δίσκοι σαν και αυτόν είναι απαραίτητοι για να «πηγαίνει το πράγμα παραπέρα».
4. Σταύρος Λάντσιας - Ημερολόγιο ονείρων
Υπερβολική δόση ταλέντου. Talent overdose που έλεγε κάποτε αστειευόμενος ο Τζίμης Πανούσης. Έτσι θα μπορούσε να περιγραφεί ο δίσκος αυτός, που κυκλοφόρησε λίγες μόλις μέρες πριν το τέλος του 2011. Όλοι οι συντελεστές του δίσκου είναι πραγματικά ταλαντούχοι άνθρωποι, με προεξάρχοντα φυσικά το Σταύρο Λάντσια, ο οποίος συνδυάζει τα δεξιοτεχνικά οργανοπαιχτικά του χαρακτηριστικά με ένα συνθετικό ταλέντο αξεπέραστο. Η αλυσίδα που ο ίδιος ξεκίνησε με την «Επιστροφή» και συνεχίστηκε με το «Ταξίδι μιας νότας» απέκτησε πλέον και τρίτο κρίκο, το «Ημερολόγιο Ονείρων». Ο Σταύρος Λάντσιας παρουσιάζει έναν ορχηστρικό δίσκο, πραγματικό soundtrack ονείρων. Η καλαισθησία του αποδεικνύεται και από τις δύο διασκευές του σε έργα του Μάνου Χατζιδάκι που περιέχονται στο δίσκο.
5. Πάνος Μουζουράκης - Ιπτάμενος δίσκος
Ο συγκεκριμένος δίσκος βρίσκεται στη λίστα με τους καλύτερους δίσκους για το 2011, όχι τόσο γιατί περιέχει πολύ καλά τραγούδια (γιατί αυτό δυστυχώς δεν συμβαίνει), όσο γιατί καθιερώνει τον Πάνο Μουζουράκη ανάμεσα στους σύγχρονους ερμηνευτές. Ο Μουζουράκης είναι εξαιρετικά ταλαντούχος άνθρωπος. Δεν είναι ιδιαιτέρως καλός τραγουδοποιός, αλλά είναι ένας από τους πιο εντυπωσιακούς και ικανούς ερμηνευτές που εμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια στην ελληνική μουσική. Παρουσιάζει επίσης ιδιαίτερο ενδιαφέρον σαν στιχουργός. Αλλά οι μουσικές του σπανίως υπηρετούν τους εμπνευσμένους στίχους του. Ωστόσο, όποτε ο Μουζουράκης κλήθηκε να ερμηνεύσει καλά τραγούδια, το έκανε εξαιρετικά. Κατά την άποψή μου έχει ερμηνεύσει το «Όταν έχω εσένα» (μουσική: Σταμάτης Κραουνάκης στίχοι: Σταμάτης Κραουνάκης Λάκης Λαζόπουλος) καλύτερα, τόσο από τους δημιουργούς του, όσο και από το Δημήτρη Μητροπάνο. Ο «Ιπτάμενος δίσκος» του Πάνου Μουζουράκη, λοιπόν, συγκαταλέγεται σε ετούτη εδώ τη λίστα, περισσότερο για να αποδοθούν τα εύσημα στο ταλέντο του ερμηνευτή του, παρά για για να αναγνωριστούν τα περιεχόμενά του.
6. Ελένη Τσαλιγοπούλου - Ταριρά
Η πρώτη απόπειρα της Ελένης Τσαλιγοπούλου να γράψει δικά της τραγούδια κρίνεται εκ του αποτελέσματος, μάλλον, επιτυχημένη. Σε αυτό βοήθησαν και οι συμμετοχές πολλών και καλών φίλων της στους στίχους. Ο δίσκος αυτός θα συμπεριλαμβανόταν στη λίστα αυτή και μόνο λόγω των ονομάτων που συνέπραξαν προκειμένου να κυκλοφορήσει. Μεταξύ των στιχουργών και των συντελεστών βρίσκει κανείς ονόματα όπως του Παύλου Παυλίδη, του Αλκίνοου Ιωαννίδη, του Νίκου Πορτοκάλογλου και πολλών άλλων. Το πρώτο βήμα της Ελένης Τσαλιγοπούλου στο στίβο της τραγουδοποιΐας κρίνεται επιτυχημένο. Δεν είναι όμως τίποτα άλλο από ένα πρώτο βήμα. Κι ας λένε ότι η αρχή είναι το ήμισυ του παντός.
7. Ηλίας Κατσούλης - Άξιος Λόγος: Φεύγουν τα τραγούδια
Επίσης ένας πολυσυλλεκτικός δίσκος με υπογραφές που εγγυώνται για το αισθητικό αποτέλεσμα. Καταρχήν ο δίσκος αυτός είναι έντονα συγκινησιακά φορτισμένος επειδή περιλαμβάνει τραγούδια σε στίχους ενός εκπληκτικού δημιουργού, που έφυγε πρόσφατα από κοντά μας, του Ηλία Κατσούλη. Αν σε αυτό προσθέσει κανείς τα ονόματα συνθετών και ερμηνευτών που συμμετέχουν στο δίσκο, εύκολα γίνεται κατανοητός ο (άξιος) λόγος για τον οποίο συμπεριλαμβάνεται στη λίστα με τους δίσκους που ξεχώρισαν το 2011. Κι ας κυκλοφόρησε μόλις πριν από μερικές μέρες. Η νοσταλγική και σχεδόν φιλοσοφική στιχουργία του Ηλία Κατσούλη βρήκε άξιους συμπαραστάτες και συνοδοιπόρους στα ονόματα των συνθετών (Παντελής Θαλασσινός, Ανδρέας Κατσιγιάνννης, Ηρακλής Βαβάτσικας κ.α.) και των ερμηνευτών (Γιώργος Νταλάρας, Μπάμπης Στόκας, Πασχάλης Τερζής, Δημήτρης Μπάσης, Ελεωνόρα Ζουγανέλη, Λιζέτα Καλημέρη κ.α.) που συμμετέχουν στο δίσκο και από τη σύμπραξη αυτή γεννήθηκαν πραγματικά ωραία τραγούδια.
8. Δημήτρης Μητροπάνος - Εδώ είμαστε
Αν εξαιρέσει κανείς την κακή αισθητική του εξωφύλλου, η συνεργασία του Δημήτρη Μητροπάνου με το Σταμάτη Κραουνάκη αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα καλλιτεχνικά γεγονότα της χρονιάς που πέρασε. Η συνεργασία των δύο καλλιτεχνών, που ξεκίνησε στον προηγούμενο δίσκο του Μητροπάνου, όπου ο Σταμάτης Κραουνάκης συμμετείχε με το τραγούδι «Ζωή νταλίκα κόκκινη» (το οποίο περιλαμβάνεται και στο «Εδώ είμαστε»), είχε ως αποτέλεσμα την κυκλοφορία ενός δίσκου με ουσία και καλά λαϊκά τραγούδια ιδιαιτέρων ερμηνευτικών απαιτήσεων. Ο Μητροπάνος, αειθαλής, συνεχίζει να εκπλήσσει με τη φωνή του και ο Κραουνάκης παραμένει ενεργός δημιουργικά και σε μεγάλη φόρμα. Στο ξεχωριστό καλλιτεχνικό αποτέλεσμα βοήθησαν και οι σπουδαίοι στιχουργοί Μάνος Ελευθερίου, Λίνα Νικολακοπούλου, Λάκης Λαζόπουλος. Στο δίσκο περιλαμβάνεται μελοποιημένο και ένα ποίημα του Κωστή Παλαμά.
Αυτά τα - κυριολεκτικά - ολίγα. Και του χρόνου. Να είμαστε καλά.
Οι καλύτεροι ελληνικοί δίσκοι του 2011.
27 Δεκεμβρίου 2011Είπαμε στο e-tetRadio να γράψω ένα κομμάτι για τους καλύτερους ελληνικούς δίσκους της χρονιάς. Ωραία. Να το γράψω. Αλλά τι σημαίνει ελληνικός δίσκος; Η απάντηση δεν είναι σαφής. Θα σας πω λοιπόν τι σημαίνει ελληνικός δίσκος για μένα. Ελληνικός δίσκος είναι ένας δίσκος που έχει παραχθεί και κυκλοφορήσει στην Ελλάδα, από Έλληνες δημιουργούς. Αν περιέχει τραγούδια, και όχι μόνο μουσική ορχηστρική, θα πρέπει να ακούγονται στην ελληνική γλώσσα. Κατά την άποψή μου, ένας δίσκος από Έλληνες δημιουργούς, με τραγούδια στην αγγλική (ή άλλη ξένη) γλώσσα, δεν είναι ελληνικός. Με άλλα λόγια, η προέλευση του δίσκου, από μόνης της, δεν τον καθιστά ελληνικό. Η γλώσσα των τραγουδιών είναι εκείνη που κάνει έναν δίσκο ελληνικό ή ξένο. Η διάκριση αυτή δεν είναι αξιολογική επουδενί. Δεν ισχυρίζομαι, δηλαδή, ότι δεν είναι αξιόλογες οι αγγλόφωνες δημιουργίες Ελλήνων καλλιτεχνών. Απλώς δεν τις συγκαταλέγω ανάμεσα στους ελληνικούς δίσκους ή στα ελληνικά τραγούδια. Πως το λέγαμε παλιά; «Ακούς ελληνικά ή ξένα»; Απαντούσατε ποτέ ελληνικά, εννοώντας για παράδειγμα τους Closer ή τους Raining Pleasure; Αυτά προκειμένου «να μιλάμε την ίδια γλώσσα».
Συνεχίζοντας, πρέπει να επισημανθεί μια σημαντική δυσκολία που αντιμετωπίζουν πλέον οι μουσικοί συντάκτες όταν προσπαθούν να κάνουν ανασκοπήσεις κάθε χρόνο τέτοιο καιρό. Μιλώ προφανώς για την κατάρρευση της πάλαι ποτέ κραταιάς μουσικής βιομηχανίας. Πλέον οι δίσκοι που κυκλοφορούν είναι λιγότεροι. Επιπροσθέτως, οι κυκλοφορίες των δίσκων απέχουν χρονικά πάρα πολύ από τη δημοσιοποίηση των νέων τραγουδιών. Σκεφτείτε πόσα τραγούδια αγαπημένων καλλιτεχνών γνωρίζετε από το youtube ή από τις ζωντανές τους εμφανίσεις, τα οποία δεν έχουν κυκλοφορήσει ακόμα σε δίσκο. Ή πόσα από αυτά δεν θα κυκλοφορήσουν καν σε δίσκο. Ο δίσκος που όλοι περιμένουμε, με τη συνεργασία του Θανάση Παπακωνσταντίνου με το Γιάννη Χαρούλη, βρίσκεται σχεδόν ολόκληρος στο youtube από ερασιτεχνικές λήψεις μέσω κινητών τηλεφώνων ως επί το πλείστον. Οι δίσκοι που κυκλοφόρησαν, δηλαδή, το 2011, είναι δυνατόν να περιέχουν πολύ παλαιότερα τραγούδια και να μη συνθέτουν για το λόγο αυτό το αντιπροσωπευτικό ηχοτοπίο της χρονιάς που πέρασε. Σημεία των καιρών, το δίχως άλλο. Όλα τα παραπάνω λοιπόν, ίσως, καθιστούν «γραφικές» τις λίστες με τα καλύτερα του 2011. Ίσως οι λίστες των δίσκων να έπρεπε να αντικατασταθούν από λίστες με ονόματα καλλιτεχνών. Καλλιτεχνών που ξεχώρισαν την εκάστοτε χρονιά κι ας μην κυκλοφόρησαν κάποιο δίσκο.
Παρόλα αυτά, ας τηρήσουμε για άλλη μια χρονιά την παράδοση που θέλει να εκθέτουμε την προσωπική μας λίστα με αγαπημένους δίσκους της χρονιάς που φεύγει. Ιδού λοιπόν, με τυχαία σειρά:
1. Ελάχιστος Εαυτός - Θανάσης ΠαπακωνσταντίνουΟ Θανάσης Παπακωνσταντίνου κυκλοφόρησε έναν εξαιρετικό δίσκο για ακόμα μία φορά τη χρονιά που μας πέρασε. Έναν δίσκο που επανέφερε την ηρεμία στις καρδιές όλων των fans του που είχαν απογοητευτεί από την προηγούμενη κυκλοφορία του με ερμηνευτή το Διονύση Σαββόπουλο. Ο «Σαμάνος» ήταν μάλλον ο πιο συμβατικός δίσκος του Παπακωνσταντίνου και λογικά αυτό είχε «ξενερώσει» το φανατικό κοινό του Θανασάρα (όπως τον αποκαλεί από σκηνής ο Γιάννης Χαρούλης). Ο ίδιος επέστρεψε λοιπόν στην προσωπική του δισκογραφία το 2011, παρουσιάζοντας έναν αριστουργηματικό δίσκο. Ο «Ελάχιστος Εαυτός» κινείται σε υψηλότατα επίπεδα έμπνευσης, δεξιοτεχνίας, ερμηνείας, ενορχήστρωσης και φυσικά καινοτομίας. Με τραγούδια που θα μείνουν και μπορούν να σταθούν επάξια πλάι στα παλαιότερα του τραγουδοποιού. Με συμμετοχές, όπως αυτή του Ορφέα Περίδη, που είναι δικαιολογημένες και εύστοχες. Με τις ενορχηστρώσεις του Φώτη Σιώτα να ξαφνιάζουν ευχάριστα τον ακροατή. Και βέβαια, με ένα κορυφαίο πολιτικό τραγούδι στο tracklist, την «Ερώτηση κρίσεως», που μέσα σε ενάμισι λεπτό τα λέει όλα, τόσο με τα λόγια, όσο και με τη μουσική του.
2. Νότης Μαυρουδής - Στου χρόνου τις καταπακτέςΈνας δίσκος που παραπέμπει στις παλαιότερες εποχές της δημιουργίας. Με ξεκάθαρους και διακριτούς τους ρόλους των συντελεστών του. Ο Νότης Μαυρουδής είναι ο συνθέτης, με τη σύμπραξη πολλών και ταλαντούχων στιχουργών (Μαρία Φασουλάκη, Λίνα Δημοπούλου, Γιώργος Κορδέλλας, κ.α.) και τη συμμετοχή πολλών κι επίσης ταλαντούχων ερμηνευτών (Μιλτιάδης Πασχαλίδης, Γιώτα Νέγκα, Γιάννης Χαρούλης, Μελίνα Ασλανίδου κ.α.). Καλά, δωρικά τραγούδια, με εμπνευσμένους στίχους και στιβαρές ερμηνείες σε ένα δίσκο που γυρίζει τον ακροατή στις παλαιότερες εποχές της ελληνικής δισκογραφίας, όχι όμως με παρελθοντική λαγνεία, αλλά με φρεσκάδα και άποψη. Ο δίσκος του Μαυρουδή αποτελεί σημαντικό επιχείρημα απέναντι σε εκείνους που ισχυρίζονται ότι δεν γράφονται πια καλά τραγούδια.
3. Ορφέας Περίδης - Ονειροπόλων μόχθοιΟ λιγότερο επιτυχημένος (από πλευράς αναγνωρισιμότητας και «σουξέ») δίσκος του Ορφέα Περίδη, αλλά και ίσως ο πιο μεστός και ξεκάθαρος από όσους έχει βγάλει. Καμία σημασία δεν έχει, κατά την άποψή μου, η εμπορική επιτυχία ενός δίσκου, προκειμένου αυτός να συμπεριληφθεί στη λίστα με τα καλύτερα της χρονιάς. Ο Περίδης κυκλοφόρησε τον καλύτερο δίσκο του μέσα στο 2011. Κι ας μην περιείχε μια νέα «Φωτοβολίδα» ή ένα καινούργιο «Κάτι μου κρύβεις». Οι «Μόχθοι των ονειροπόλων» περιέχουν συστατικά πραγματικά καλού τραγουδιού και θα κερδίσουν τη μάχη με το χρόνο. Δίσκοι σαν και αυτόν είναι απαραίτητοι για να «πηγαίνει το πράγμα παραπέρα».
4. Σταύρος Λάντσιας - Ημερολόγιο ονείρωνΥπερβολική δόση ταλέντου. Talent overdose που έλεγε κάποτε αστειευόμενος ο Τζίμης Πανούσης. Έτσι θα μπορούσε να περιγραφεί ο δίσκος αυτός, που κυκλοφόρησε λίγες μόλις μέρες πριν το τέλος του 2011. Όλοι οι συντελεστές του δίσκου είναι πραγματικά ταλαντούχοι άνθρωποι, με προεξάρχοντα φυσικά το Σταύρο Λάντσια, ο οποίος συνδυάζει τα δεξιοτεχνικά οργανοπαιχτικά του χαρακτηριστικά με ένα συνθετικό ταλέντο αξεπέραστο. Η αλυσίδα που ο ίδιος ξεκίνησε με την «Επιστροφή» και συνεχίστηκε με το «Ταξίδι μιας νότας» απέκτησε πλέον και τρίτο κρίκο, το «Ημερολόγιο Ονείρων». Ο Σταύρος Λάντσιας παρουσιάζει έναν ορχηστρικό δίσκο, πραγματικό soundtrack ονείρων. Η καλαισθησία του αποδεικνύεται και από τις δύο διασκευές του σε έργα του Μάνου Χατζιδάκι που περιέχονται στο δίσκο.
5. Πάνος Μουζουράκης - Ιπτάμενος δίσκοςΟ συγκεκριμένος δίσκος βρίσκεται στη λίστα με τους καλύτερους δίσκους για το 2011, όχι τόσο γιατί περιέχει πολύ καλά τραγούδια (γιατί αυτό δυστυχώς δεν συμβαίνει), όσο γιατί καθιερώνει τον Πάνο Μουζουράκη ανάμεσα στους σύγχρονους ερμηνευτές. Ο Μουζουράκης είναι εξαιρετικά ταλαντούχος άνθρωπος. Δεν είναι ιδιαιτέρως καλός τραγουδοποιός, αλλά είναι ένας από τους πιο εντυπωσιακούς και ικανούς ερμηνευτές που εμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια στην ελληνική μουσική. Παρουσιάζει επίσης ιδιαίτερο ενδιαφέρον σαν στιχουργός. Αλλά οι μουσικές του σπανίως υπηρετούν τους εμπνευσμένους στίχους του. Ωστόσο, όποτε ο Μουζουράκης κλήθηκε να ερμηνεύσει καλά τραγούδια, το έκανε εξαιρετικά. Κατά την άποψή μου έχει ερμηνεύσει το «Όταν έχω εσένα» (μουσική: Σταμάτης Κραουνάκης στίχοι: Σταμάτης Κραουνάκης Λάκης Λαζόπουλος) καλύτερα, τόσο από τους δημιουργούς του, όσο και από το Δημήτρη Μητροπάνο. Ο «Ιπτάμενος δίσκος» του Πάνου Μουζουράκη, λοιπόν, συγκαταλέγεται σε ετούτη εδώ τη λίστα, περισσότερο για να αποδοθούν τα εύσημα στο ταλέντο του ερμηνευτή του, παρά για για να αναγνωριστούν τα περιεχόμενά του.
6. Ελένη Τσαλιγοπούλου - ΤαριράΗ πρώτη απόπειρα της Ελένης Τσαλιγοπούλου να γράψει δικά της τραγούδια κρίνεται εκ του αποτελέσματος, μάλλον, επιτυχημένη. Σε αυτό βοήθησαν και οι συμμετοχές πολλών και καλών φίλων της στους στίχους. Ο δίσκος αυτός θα συμπεριλαμβανόταν στη λίστα αυτή και μόνο λόγω των ονομάτων που συνέπραξαν προκειμένου να κυκλοφορήσει. Μεταξύ των στιχουργών και των συντελεστών βρίσκει κανείς ονόματα όπως του Παύλου Παυλίδη, του Αλκίνοου Ιωαννίδη, του Νίκου Πορτοκάλογλου και πολλών άλλων. Το πρώτο βήμα της Ελένης Τσαλιγοπούλου στο στίβο της τραγουδοποιΐας κρίνεται επιτυχημένο. Δεν είναι όμως τίποτα άλλο από ένα πρώτο βήμα. Κι ας λένε ότι η αρχή είναι το ήμισυ του παντός.
7. Ηλίας Κατσούλης - Άξιος Λόγος: Φεύγουν τα τραγούδιαΕπίσης ένας πολυσυλλεκτικός δίσκος με υπογραφές που εγγυώνται για το αισθητικό αποτέλεσμα. Καταρχήν ο δίσκος αυτός είναι έντονα συγκινησιακά φορτισμένος επειδή περιλαμβάνει τραγούδια σε στίχους ενός εκπληκτικού δημιουργού, που έφυγε πρόσφατα από κοντά μας, του Ηλία Κατσούλη. Αν σε αυτό προσθέσει κανείς τα ονόματα συνθετών και ερμηνευτών που συμμετέχουν στο δίσκο, εύκολα γίνεται κατανοητός ο (άξιος) λόγος για τον οποίο συμπεριλαμβάνεται στη λίστα με τους δίσκους που ξεχώρισαν το 2011. Κι ας κυκλοφόρησε μόλις πριν από μερικές μέρες. Η νοσταλγική και σχεδόν φιλοσοφική στιχουργία του Ηλία Κατσούλη βρήκε άξιους συμπαραστάτες και συνοδοιπόρους στα ονόματα των συνθετών (Παντελής Θαλασσινός, Ανδρέας Κατσιγιάνννης, Ηρακλής Βαβάτσικας κ.α.) και των ερμηνευτών (Γιώργος Νταλάρας, Μπάμπης Στόκας, Πασχάλης Τερζής, Δημήτρης Μπάσης, Ελεωνόρα Ζουγανέλη, Λιζέτα Καλημέρη κ.α.) που συμμετέχουν στο δίσκο και από τη σύμπραξη αυτή γεννήθηκαν πραγματικά ωραία τραγούδια.
8. Δημήτρης Μητροπάνος - Εδώ είμαστεΑν εξαιρέσει κανείς την κακή αισθητική του εξωφύλλου, η συνεργασία του Δημήτρη Μητροπάνου με το Σταμάτη Κραουνάκη αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα καλλιτεχνικά γεγονότα της χρονιάς που πέρασε. Η συνεργασία των δύο καλλιτεχνών, που ξεκίνησε στον προηγούμενο δίσκο του Μητροπάνου, όπου ο Σταμάτης Κραουνάκης συμμετείχε με το τραγούδι «Ζωή νταλίκα κόκκινη» (το οποίο περιλαμβάνεται και στο «Εδώ είμαστε»), είχε ως αποτέλεσμα την κυκλοφορία ενός δίσκου με ουσία και καλά λαϊκά τραγούδια ιδιαιτέρων ερμηνευτικών απαιτήσεων. Ο Μητροπάνος, αειθαλής, συνεχίζει να εκπλήσσει με τη φωνή του και ο Κραουνάκης παραμένει ενεργός δημιουργικά και σε μεγάλη φόρμα. Στο ξεχωριστό καλλιτεχνικό αποτέλεσμα βοήθησαν και οι σπουδαίοι στιχουργοί Μάνος Ελευθερίου, Λίνα Νικολακοπούλου, Λάκης Λαζόπουλος. Στο δίσκο περιλαμβάνεται μελοποιημένο και ένα ποίημα του Κωστή Παλαμά.
Αυτά τα - κυριολεκτικά - ολίγα. Και του χρόνου. Να είμαστε καλά.
