Μάνος Ελευθερίου: Ο Μεγάλος Πολιτικός

Μάνος Ελευθερίου: Ο Μεγάλος Πολιτικός
Ακολουθήστε μας στο Google news

Όταν έχεις γράψει τα «Παραπονεμένα λόγια», δεν θα έχει τη μικροπρέπεια να σε ρωτήσει ο χρόνος «γιατί έγραψες για τον τάδε;». Κι αν ο ίδιος λέει ότι δεν τον ενδιαφέρει η υστεροφημία, την έχει κερδίσει θέλει δε θέλει. 

10 Δεκεμβρίου 2013Αυτό έλειπε πραγματικά. Μία συλλογή με τους στίχους του Μάνου Ελευθερίου. Σαν επιτομή ενός έργου, αλλά και σαν λεξικό για όσους θέλουν να ασχοληθούν με το στίχο και ψάχνουν να βρουν τις πηγές του ποταμού.

Πολλά πρόσωπα είναι ο Ελευθερίου. Ποίηση, λογοτεχνία και -βέβαια- τραγούδι. Από τον «Άγιο Φεβρουάριο» και τη «Μαρκίζα» του μέχρι το φλερτ του με την όχθη του Τερλέγκα. Χωρίς άγχος για το ποιος θα κάνει το ξεκαθάρισμα. Ο χρόνος, φυσικά, θα το κάνει. Αυτός είναι ο δικαστής και, όταν έχεις γράψει τα «Παραπονεμένα λόγια», δεν θα έχει τη μικροπρέπεια να σε ρωτήσει «γιατί έγραψες για τον τάδε;». Κι αν ο ίδιος λέει ότι δεν τον ενδιαφέρει η υστεροφημία, την έχει κερδίσει θέλει δε θέλει. Ο δικαστής χρόνος έχει ήδη αποφασίσει.

Μεγάλοι στιχουργοί στην Ελλάδα υπήρξαν αρκετοί. Το πρωτοφανές στο Μάνο Ελευθερίου είναι η πολιτική αναζωπύρωση των στίχων του. Γράφτηκαν τότε, μίλησαν στο τότε και συνεχίζουν να μιλούν στο τώρα. Δεν υπάρχει πιο επίκαιρο πολιτικό ερώτημα για το σήμερα από το «Πώς έγινε με τούτο τον αιώνα / και γύρισε καπάκι η ζωή». Όσο γιγαντώνεται η κρίση, όσο μεγαλώνει ο εφιάλτης, ο δικός του λόγος είναι το επίκεντρο. Αντιγραφείς, φυσικά, υπάρχουν. Αλλά είναι αντιγραφείς του ύφους, όχι του βάθους.

Αν δεις το πολιτικό πεδίο, ο Μάνος Ελευθερίου το έχει διασχίσει όλο. Δεν ξέρω ποια Πυθία, ποιος μάντης ή μάγος κρύβεται πίσω από αυτά τα γυαλάκια, το μπερεδάκι, τη σκυφτή ντροπαλή στάση και το υπόγειο χαμόγελο. Ευγένεια, ηπιότητα, ντελικάτη γλώσσα ενός παλιού καιρού. Μία γουντι-αλλενική φιγούρα. Πώς χώρεσε σε ένα τέτοιο σώμα τέτοιο ηφαίστειο; «Η μοίρα κι ο καιρός το χαν ορίσει / στον κόσμο αυτό να ρίξω πετονιά / κι η νύχτα χίλια χρόνια να γυρίσει» είπε η Πυθία κρυφογελώντας και μάσησε ένα ακόμη φύλλο δάφνης.