16 ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΕΣ ΧΡΟΝΙΕΣ ΧΩΡΙΣ ΤΟΝ ΜΑΝΟ

16 ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΕΣ ΧΡΟΝΙΕΣ ΧΩΡΙΣ ΤΟΝ ΜΑΝΟ
Ακολουθήστε μας στο Google news

Όσα πρέπει να γνωρίζουμε και να θυμόμαστε για τον – «ραδιοφωνικό» - Μάνο

15 Ιουνίου 2010O Μάνος Χατζιδάκις «έφυγε» από κοντά μας στις 15 Ιουνίου 1994 κι αυτό είναι ένα κλισέ που δεν μπορεί να περιγράψει την αλήθεια του, την προσωπικότητά του, την Τέχνη του, την αγάπη του για το ραδιόφωνο…

Όσα πρέπει να γνωρίζουμε και να θυμόμαστε για τον – «ραδιοφωνικό» - Μάνο

@ Ο Δημήτρης Χορν είναι ο πρώτος που αναλαμβάνει το ΕΙΡΤ μετά την έξωση των στρατιωτικών. Αναπληρωτής του τοποθετείται ο Παύλος Μπακογιάννης. Αυτός είναι που ζητάει από το Γιώργο Σισιλιάνο, τον Αύγουστο του'74, να αναλάβει τη Μουσική Υπηρεσία του Ιδρύματος αντικαθιστώντας τον Κώστα Νόνη. Ο Γιώργος Σισιλιάνος έχει επιφυλάξεις και δέχεται με την προϋπόθεση να παραμείνει στο ΕΙΡΤ μόνο για μικρό διάστημα. Από τη στιγμή που ο Νόνης παραδίδει στο Σισιλιάνο αναζητείται ο νέος υπεύθυνος της Μουσικής Υπηρεσίας.

@ Ο Μάνος Χατζιδάκις έχει εκφράσει κατά καιρούς απόψεις για το ραδιόφωνο. Έχει ήδη ένα πλούσιο ραδιοφωνικό παρελθόν, έχει συμμετάσχει σε μουσικούς διαγωνισμούς του ραδιοφώνου, έχει διευθύνει την ορχήστρα του ΕΙΡ και εκτός αυτών έχει μια διεθνή και πανελλήνια αναγνώριση ως συνθέτης. Είναι, λοιπόν, το καταλληλότερο πρόσωπο να αναλάβει ως σύμβουλος σε θέματα ραδιοφωνίας κοντά στον Χορν. Εντελώς φυσικά οι αναζητήσεις προσώπου για τη διεύθυνση της Μουσικής Υπηρεσίας στρέφονται προς αυτόν αφού, εκτός των άλλων τον υποδεικνύει και ο Σισιλιάνος. Είναι αναμφισβήτητο πως και ο Καραμανλής είχε πει το λόγο του για τον Χατζιδάκι αφού, όπως είναι γνωστό τους συνέδεε μια στενή φιλία, όπως άλλωστε και με τον Χορν. Ο Χατζιδάκις θα είχε οπωσδήποτε εμπιστευθεί στους δυο άνδρες τα οράματα του για την ανάπτυξη της μουσικής στη χώρα, αφού τα εκμυστηρευόταν στην "αυλή" του τα βράδια, στο "Μαγεμένο Αυλό", και στις συναντήσεις του τα μεσημέρια στου "Φλόκα". Η βαρύνουσα υπόδειξη θα πρέπει να ήταν επομένως του πρωθυπουργού. Όταν το τέλος του 1974 ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Αγία Παρασκευή, είναι ήδη αναμεμειγμένος με τα της Λυρικής Σκηνής.

@ Ο Μάνος, το 1975, λοιπόν, γίνεται διευθυντής του κρατικού ραδιοσταθμού «Τρίτο Πρόγραμμα» (1975-81) το οποίο, σε συνεργασία με μια ομάδα νέων και ταλαντούχων δημιουργών, γίνεται σημείο αναφοράς. Στους διαδρόμους και στα στούντιο επικρατεί, όπως πάντα, δημιουργικός οργασμός: Στο στούντιο G ο Αλέξης Μινωτής ηχογραφεί το «Τέλος του παιχνιδιού», στο F μοντάρουν τη «Λιλιπούπολη», στο D περιμένει για να δώσει συνέντευξη ο Χατζηκυριάκος Γκίκας, στο C κάνουν πρόβα οι μουσικοί.

@ Πολλά, όμως, ήταν τα σημεία τριβής με τη διοίκηση, αλλά το συχνότερο σχετιζόταν με τα οικονομικά. Το Τρίτο χρειαζόταν συνεχώς χρήματα, γιατί όσα επιχειρούσε είχαν και τις ανάλογες οικονομικές απαιτήσεις. Η θεματολογία των προστριβών ωστόσο ήταν πλούσια και ποικίλη. Αν με τον Γιάννη Λάμψα οι συγκρούσεις ήταν ισχυρές, με τον Κωνσταντίνο Χόνδρο, που αναλαμβάνει τη γενική διεύθυνση της ΕΡΤ τον Φεβρουάριο του 1978 γίνονται άγριες. Αδιάλλακτος είναι και ο Αθανάσιος Τσαλδάρης που έχει το αρμόδιο υφυπουργείο εκείνη την εποχή.

@ Η υπηρεσιακή και η μικροπολιτική αντίληψη δεν μπορούν να κατανοήσουν τον Μάνο Χατζιδάκι και ούτε φυσικά να χωρέσουν τα οράματά του. Καθημερινές είναι οι παρεμβάσεις του υπουργείου για το κομμουνιστικό πνεύμα που έχει δήθεν εισβάλλει στο ραδιόφωνο. Όταν μάλιστα μεταδίδεται σε συνέχειες το μυθιστόρημα του Νίκου Χουλιαρά «Ο Λούσιας» που ακούγονται κάποιες ελευθεροστομίες, τότε η κρίση κορυφώνεται. Μάταια ο Κουρουπός και ο Ροβήρος Μανθούλης, αναπληρωτής γενικός διευθυντής της ΕΡΤ, φιλικά διακείμενος προς τον Χατζιδάκι, προσπαθούν να κατευνάσουν τα πνεύματα. Ο Μανθούλης, μαζί και η Νίκη Γουλανδρή, φίλη και συνεργάτης του Τρίτου, μέλος του Δ.Σ. της ΕΡΤ, πολλές φορές υποστήριξαν τις θέσεις του Μάνου και πήραν το μέρος του. Στο τέλος όμως η αντίθεση έλαβε διαστάσεις αναμέτρησης και η διοίκηση το ‘βλεπε και σαν θέμα γοήτρου.

@ Ο Χατζιδάκις συχνά υπερέβαλε σε προκλητικότητα και εκτόξευε οδυνηρά βέλη από τα τακτικά και δημοφιλέστατα «Σχόλιά» του. Παρ’ όλο αυτόν τον αναβρασμό, το Τρίτο συνεχίζει την πορεία του. Τον Αύγουστο του '81 τον Χόνδρο διαδέχεται ο Νίκος Δεληπέτρος, αλλά στις εκλογές του Οκτωβρίου έρχεται στην εξουσία το ΠΑΣΟΚ και στην ΕΡΤ τοποθετείται ο Γιώργος Ρωμαίος με το Βασίλη Βασιλικό, συνεργάτη του Τρίτου και φίλο του Χατζιδάκι. Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης θέλει τον έλεγχο όλου του δικτύου. Δημιουργούνται κάποιες συγκρούσεις, αλλά γίνεται από την αρχή φανερό πως ο Χατζιδάκις δεν σκοπεύει να παραμείνει με τις νέες συνθήκες. Η επικράτηση ενός άλλου ήθους (όχι μόνο πολιτικού) που δεν του είναι αρεστό, και που έχει εκφραστεί πολλές φορές εναντίον του, τον έχει απογοητεύσει.

@ Τον Φεβρουάριο του '82 δηλώνει την παραίτησή του στο Τρίτο. Ο κύκλος αυτός, ο δημιουργικός, ο εξαιρετικός και ο μέγας του Τρίτου Προγράμματος κλείνει…

@ Είχε πει: «Από το '75 αρχίζει μια διάσημη εποχή μου που θα τη λέγαμε, για να την ξεχωρίσουμε, υπαλληλική, που μ’ έκανε ιδιαίτερα γνωστό σ’ ένα μεγάλο και απληροφόρητο κοινό, βεβαίως ελληνικό, σαν άσπονδο εχθρό της ελληνικής μουσικής, των Ελλήνων μουσικών και της εξίσου ελληνικής κουλτούρας. Μέσα σ’ αυτή την περίοδο και ύστερα από ένα ανεπιτυχές έμφραγμα στην καρδιά, προσπάθησα πάλι, ανεπιτυχώς είναι αλήθεια, να πραγματοποιήσω τις ακριβές καφενειακές μου ιδέες πότε στην ΕΡΤ και πότε στο Υπουργείο Πολιτισμού, εννοώντας να επιβάλω τις απόψεις μου με δημοκρατικές διαδικασίες. Και οι δύο όμως τούτοι οργανισμοί σαθροί και διαβρωμένοι από τη γέννησή τους κατάφεραν να αντισταθούν επιτυχώς και, καθώς λεν, να με νικήσουν “κατά κράτος”. Παρ’ όλα αυτά, μέσα σε τούτον τον καιρό, γεννήθηκε το Τρίτο κι επιβλήθηκε στη χώρα».

Μοναδικός, ιδιοφυής και αεικίνητος, ο Μάνος Χατζιδάκις «έφυγε» από κοντά μας στις 15 Ιουνίου 1994, εκείνο το απόγευμα που όλα τα ραδιόφωνα – και όχι μόνο το Τρίτο - έπαιζαν τις μουσικές του.
Μπορεί ο Μάνος να μην είναι πια εδώ, αλλά είναι η μουσική του και οι άνθρωποι που εξακολουθούν να ονειρεύονται μέσα από τη μουσική του, την αγάπη του για το ραδιόφωνο, το αξεπέραστο υλικό ονείρων μας…


Πηγές

Τα Νέα
Βήμα
Ελευθεροτυπία
Sansimera.gr
ΕΡΤ
hadjidakis.gr
el.wikipedia.org/.../Μάνος_Χατζιδάκις
http://www.imdb.com/name/nm0006118/