Μία συνέντευξη ποταμός...
13 Μαΐου 2024Του Ηλία Σελιμά
Τον Ξενοφώντα Ραράκο τον ακούμε Δευτέρα με Παρασκευή 19.00-22.00 από το ραδιόφωνο του Μελωδία 99.2. Φαντάζομαι όμως πως αυτό δεν είναι κάτι που περιμένατε εμένα να σας το πω. Αν υπήρχαν κεφάλαια στο βιβλίο του, πολύπαθου πια, ραδιοφώνου ο Ξενοφών είναι ένα από αυτά, ανεξαρτήτως μουσικής κατεύθυνσης. Χρησιμοποιώντας λοιπόν τον τίτλο της πρώτης του εκπομπής θα σας πω σαν εισαγωγή σε αυτή την απολαυστική κουβέντα που ακολουθεί πως «Την πρώτη φορά που είδα το πρόσωπό σου είδα ραδιόφωνο». Με λίγα λόγια και όπως θα διαπιστώσετε, το όνειρο συνεχίζει να είναι ζωντανό όσο δεν το εγκαταλείπεις.
• Πριν ξεκινήσεις την πορεία σου τόσο στο ραδιόφωνο όσο και στην δισκογραφία άκουγες ραδιόφωνο;
Άκουγα πάρα πολύ ραδιόφωνο, από παιδί. Έχω μεγαλώσει στην Κέρκυρα δεκαετία του ΄60 τηλεόραση δεν υπήρχε, και όπως καταλαβαίνεις το ραδιόφωνο ήταν το μόνο που ακουγόταν όχι μόνο στο σπίτι αλλά στην γειτονιά. Ένα παλιό Phillips πλαστικό μεγάλο και μοντέρνο για την εποχή του. Υπήρχε ένας σταθμός στην Κέρκυρα που λεγόταν Σταθμός Βορειοδυτικής Ελλάδος και το ρεπερτόριο ήταν εξαιρετικό... Οι πρώτες μου μνήμες είναι τα τραγούδια του Χατζιδάκι, του Θεοδωράκη, του Ξαρχάκου… Στο λέω και συγκινούμαι. Άκουγα τον κόσμο να τραγουδά «Και Δόξα Τον Θεό», άλλο πάλι ήταν «Ο Καημός», του Ξαρχάκου «Η φτωχολογιά» και το «Άπονη Ζωή», «Τα Τρένα που ‘φύγαν», από Χατζιδάκι «Το σύννεφο έφερε βροχή», όλα αυτά και πόσα άλλα ακούγονταν στο ραδιόφωνο τότε. Όλα αυτά σε συνδυασμό με κάποιες εμβόλιμες εκπομπές που έπαιζαν τραγούδια παραδοσιακά της Κέρκυρας και μάλιστα ειδοποιούσαν οι γειτόνισσες η μία την άλλη ότι έχει βάλει π.χ τον Σπίνουλα (διάσημος παραδοσιακός της εποχής), έπεφτε σύρμα με λίγα λόγια και μου είχε κάνει εντύπωση αυτό. Όπως καταλαβαίνεις άκουγα πολύ ραδιόφωνο πράγμα που συνέχισα να κάνω κι όταν ήρθα στην Αθήνα. Μάλιστα υπήρχε ένα μαγνητόφωνο στο σπίτι που για να ηχογραφήσεις έχε ένα εξωτερικό μικρόφωνο. Παρατήρησα λοιπόν ότι το βύσμα εκείνο στο μαγνητόφωνο της Κέρκυρας ταίριαζε σε αυτό της Αθήνας δημιουργώντας μου την εντύπωση ότι εφαρμόζοντας το μπορώ να ηχογραφήσω και να ακουστώ κιόλας. Παιδί 9-10 ετών, για τόσο σου μιλάω, που δεν είχε και όπως και άλλα παιδιά της ηλικίας του πολλά να παίξει και αργότερα βέβαια στο σχολείο το πρωινό ξύπνημα με το ραδιόφωνο. Μια σειρά εκπομπών, βλέπε Εβενης, Πετρίδης, Ξυνόπουλος, και μετά ήρθε το Ποπ Ροκ του Γιάννη Πετρίδη που το άκουγα ανελλιπώς. Εκπομπές του είχα χάσει μόνο επειδή το σχολείο ήταν πρωί - απόγευμα και δυστυχώς έχανα το Ροκ Κλάμπ συχνά την Παρασκευή γιατί έπεφτε απόγευμα. Επαιρνα το τραντζιστοράκι μαζί μου στο σχολείο και πέρναγα το ακουστικό μέσα από το μανίκι και κρατούσα το κεφάλι μου με το χέρι μου προσπαθώντας να ακούσω. Έτσι άκουσα για πρώτη φορά Camel, όσο άκουσα δηλαδή γιατί είχαμε ένα ανήσυχο φιλόλογο που όποτε με έβλεπε έτσι ρώταγε: «Παιδί μου Ραράκο πονάει το κεφάλι σου; Γιατί κρατάς το κεφάλι σου;». Οπότε ήταν πολύ το ραδιόφωνο χωρίς όμως να έχω ποτέ μου σκεφτεί ότι θα βρεθώ στο ραδιόφωνο να κάνω εκπομπή.
• Πως βρέθηκες λοιπόν στο ραδιόφωνο; Και μάλιστα μετά από μια πορεία στην δισκογραφία;
Είναι μερικά πράγματα που συμβαίνουν στη ζωή μας σχεδόν μαγικά; Σα να κινείται αυτή η κατάσταση από μια άλλη δύναμη; Δεν ξέρω… πως έγινε λοιπόν… Εγώ έχω κάνει το Πολιτικό της Νομική. Στη διάρκεια λοιπόν των φοιτητικών μου χρόνων έγραφα σε διάφορα μουσικά περιοδικά της εποχής. «Μουσικός Κόσμος» μετά ήταν το «Μουσικό Εξπρές» και κάποια άλλα. Αυτά ήταν τα πιο γνωστά. Αυτή μου η δραστηριότητα με έφερε σε επαφή με τον κόσμο της δισκογραφίας. Είχα αναλάβει για λογαριασμό του περιοδικού να πηγαίνω στις εταιρίες να παίρνω τους δίσκους που μοιραζόμασταν μετά σε συναντήσεις που κάναμε και ο καθένας να γράψει το άρθρο του, μια κριτική. Λίγο πριν παρουσιαστώ για την στρατιωτική μου θητεία μου έγινε να δουλέψω σε ένα τέτοιο πόστο από τον Μίλτο Καρατζά στη C.B.S. τότε. Πρόταση που δεν δέχθηκα γιατί ήμουν στο πτυχίο τότε. Είχα και τους δικούς μου που λέγανε: «Παιδί μου δεν θα πάρεις το πτυχίο σου; Δεν θα πας στο στρατό; Τι θα κάνεις στην ζωή σου;» Η πρόταση μου ξανάγινε βέβαια. Είχα συναντηθεί με τον Σολ Ραμπίνοβιτς και τη θέση πήρε ο Dj Νικολά που ζούσε στην Ελλάδα και παρότι ήμουν αποφασισμένος να το κάνω, γίνεται μια παύση εκεί. Πάω στρατό διατηρώντας την επαφή με την δισκογραφία και όταν τελείωσα χάρηκα πολύ που με θυμόντουσαν ακόμη. Μια κυρία που ήταν στην E.M.I, η Κα Λαμπρινή Σούκη (αν θυμάμαι καλά το επώνυμο της) δούλευε στο ξένο ρεπερτόριο της MINOS όπου ο Μάτσας τότε εκπροσωπούσε την R.C.A. με ποιο σημαντικούς καλλιτέχνες τους EURITHMICS. Μου λέει λοιπόν: «Εγώ θέλω να φύγω. Θα σε ενδιέφερε να έρθεις εδώ να πάρεις την θέση μου;» νιώθοντας, όπως αργότερα ένιωσα και εγώ, ότι έχει κάνει τον κύκλο της, βάζοντας πλώρη για κάτι πιο δημιουργικό. «Και το ρωτάς; Με μεγάλη μου χαρά» απάντησα. Ήδη είχα αποφασίσει πως θα κάνω αυτό που θέλω. Τρείς συναντήσεις είχα με τον Κο Μάτσα, μεγάλο σχολείο από τις συνεντεύξεις κιόλας, όπου με πήρε τελικά. Στην αρχή ήμουν με τον αείμνηστο τον Βάσο Τσιμηδόπουλο και μετά με τον Θόδωρο Σαραντή. Μου είχε πει μάλιστα τότε: «Α εσύ ήρθες για να δουλέψεις…» Το αντιμετώπιζα σαν δουλειά. Δεν πήγα για την πλάκα, και στη τότε δισκογραφία που ήταν στο φόρτε της, υπήρχε ανταγωνισμός μεγάλος. Υπήρχε το Μουσικόραμα που έπρεπε να το κυνηγάμε καθώς μια φορά να έπαιζε ένα βίντεο γινότανε τεράστια επιτυχία πράγμα που σήμαινε πολύ δουλειά για εμάς.
Εγώ πήγα τον Δεκέμβριο του ΄84 στον Μάτσα, άνοιξη του ΄85 ήρθε ο Θόδωρος και το ΄87, δύο χρόνια μετά είχε ξεκινήσει ο Αθήνα 9.84. Στην αρχή δεν ήξερα τι ακριβώς είναι αυτό το εγχείρημα έχοντας στο μυαλό μου το Κρατικό Ραδιόφωνο που πηγαίναμε φορτωμένοι με τσάντες γιατί ήμασταν στο promotion. Κάτι που συνεχίστηκε κι όταν ξεκίνησε ο 9.84.
Τον Μάη του ΄87 ο Θοδωρής χρειάστηκε να λείψει λόγω ενός προβλήματος υγείας και εκεί κατάλαβα πραγματικά πόσο δύσκολη είναι η δουλειά. Είχες να αποφασίσεις τι θα βγάλεις συν τις παραγγελίες. Ερχόντουσαν demos τότε απ’ έξω και εστίαζες στα σημαντικά, του Presley τις εκδόσεις τις έβγαζες, τους EURITHMICS τους έβγαζες, STEVIE WONDER (Part Time Lover εποχή) και πολλά άλλα. Υπήρχαν όμως και πολλά που έπρεπε να σκεφτείς… Του John Farnham για παράδειγμα το “You’ re The Voice” που το ΄κανε και ο Λαυρέντης μετά διασκευή «Ρίξε Κόκκινο την Νύχτα», προέκυψε από το «εσωτερικό» promotion της εταιρίας μεταξύ των χωρών που διατηρούσε γραφεία η εταιρεία. Το συγκεκριμένο τραγούδι στην Αυστραλία είχε ξεπεράσει και το “Thriller” του Michael Jackson. Το αν θα βγει στην χώρα σου ήταν δική σου απόφαση και θα έλεγες πως χαρακτηριζόταν σαν «τολμηρή» κίνηση. Τέτοιες τολμηρές κινήσεις έκανε ο Γιάννης Πετρίδης. Φυσικά επειδή ήταν ο Γιάννης μπορούσε να τις υποστηρίξει, ήταν και η Virgin που είχε πολλά τέτοια εναλλακτικά. Κάπως έτσι βγήκαν οι Night Ark στην Ελλάδα. Μου έκανε μάλιστα την χάρη ο Θοδωρής να τον βγάλουμε αυτό τον δίσκο που έχει μια ιδιαίτερη σημασία για μένα. Μόνος λοιπόν εκείνο το καλοκαίρι θα βγάζαμε με δική μου εισήγηση το “Dirty Dancing”, που έγινε τεράστια επιτυχία. Ο Αθήνα 9.84 άρχισε να ακούγεται και πέρναγε για ενημέρωση ο Ακης Εβενης, όπως και άλλοι παραγωγοί, ο οποίος μου έλεγε: «Ρε συ κάνε μου μια πρόταση να κάνεις μια εκπομπή στον 9.84» Εγώ απάντησα : «Βρε Ακη μου τι να κάνω… Εισαι εσύ, είναι ο Ξυνόπουλος, είναι ο Αβράμογλου, είναι ο Τσαουσόπουλος… Αντε… μήπως να κάνω το Σαββατοκύριακο να παρουσιάζω τέσσερα album στην ώρα;»
«Ωραία ιδέα» μου λέει. «Κάνε μια πρόταση να την δώσουμε στον Τζανετάκο». Μου το ΄πε πολλές φορές ο άνθρωπος, κάποια στιγμή κουράστηκε να μου το λέει γιατί εγώ έτρεμα στην ιδέα ότι μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο. Σεπτέμβρη επιστρέφει ο Θοδωρής μετά την περιπέτεια του και έρχεται ο Εβενης και πάει στον Θοδωρή και τον ακούω από το διπλανό «Πες του να κάνει μια πρόταση να κάνει μία εκπομπή στον 9.84». Κι ακούω την φωνή του Θοδωρή από την ανοιχτή πόρτα του γραφείου του: «Ρε συ Φώντα θες να κάνουμε μαζί μια εκπομπή;» Ε αυτό το μαζί μ’ έκανε να πω: «Ναι!» Πηγαίνω στο γραφείο του και ο Θοδωρής συνεχίζει: «Λοιπόν θα είναι αργά το βράδυ μετά τον Πολυχρονίου». Για προσωπικούς λόγους εγώ τότε άκουγα κάτι που είχα θυμηθεί από τα παιδικά μου χρόνια το “The First Time I Saw Your Face”. Να την ονομάσουμε «Την πρώτη φορά που είδα το πρόσωπο σου»;
Τετάρτη αυτή η κουβέντα για να ξεκινήσουμε Δευτέρα. «Και πως θα την ετοιμάζουμε;» ρωτάω.
«Όχι δεν κατάλαβες… Δεν θα είμαστε μαζί… Θα μοιραστούμε τις μέρες…» Λόγω του πανικού που με έπιασε η εκπομπή ξεκίνησε την μεθεπόμενη Δευτέρα, όπου ήταν όλοι μαζεμένοι εκεί. Θυμάμαι είπα στον Θόδωρο: «Αν με δεις να σωριάζομαι μιλάς και συ!». Την Κυριακή πριν την εκπομπή ίδρωνα, ξαναΐδρωνα, αγωνιούσα με την προετοιμασία της εκπομπής από την μία, και παρακαλούσα να χτυπήσει το τηλέφωνο όπου ο Τζανετάκος θα μου ανακοίνωνε: «Κε Ραράκο λυπούμαστε πολύ αλλά δεν θα γίνει αυτή η εκπομπή…».
Κάπως έτσι βρέθηκα εκεί, και δεν ζορίστηκα καθόλου με όλους μαζεμένους εκεί. Η εκπομπή πήγε μια χαρά κλπ κλπ. Ε θα το πιστέψεις αν σου πω πως την επόμενη μέρα που ήμουν μόνος μου μπερδευόμουνα, σαρδάμ, να βάζει πλάτη ο ηχολήπτης… Εν τέλει έστρωσε. Για να κάνω εκείνη την μονόωρη εκπομπή προετοιμαζόμουν 4-5 ώρες και ήμουν πολύ περήφανος που τους πρώτους 6 μήνες δεν έπαιξα δεύτερη φορά το ίδιο τραγούδι. Το νόμιζα απρέπεια απέναντι στους ακροατές. Δημιουργούσα μια ιστορία… Εδινα σημασία στους στίχους, δεν έβγαζα ποτέ τα ακουστικά, μέχρι και σήμερα συμβαίνει αυτό, τα σχόλια μου ήταν σε σχέση με τα τραγούδια… Και όχι τόσο πληροφορίες του πότε κυκλοφόρησε το τραγούδι, πότε ηχογραφήθηκε και τέτοια. Με ένοιαζε περισσότερο το τι έλεγε το τραγούδι. Το νόημα των στίχων. Κυρίως Αγγλόφωνα τραγούδια, και Ιταλικά και Γαλλικά. Η πορεία έδειξε ότι αυτό άρεσε ενώ ήμουν παράλληλα και στην δισκογραφία. Την ίδια εποχή τον Σεπτέμβριο του΄87 φεύγω από τον Μάτσα και πάω στην BMG (RCA, Motown, Arista, Jive. Εκεί με κάλεσε ο Μίλτος Καρατζάς και αφού συζήτησα με τον Κο Μάτσα και αρνήθηκα μια πρόταση να αναλάβω το πόστο της παραγωγής στην Ελληνική δισκογραφία γιατί δεν ένιωθα έτοιμος. Παρά τις προτροπές μεταξύ άλλων και του αειμνήστου του Μακράκη ένιωθα ότι ήθελα να προχωρήσω να γίνει η αλλαγή. Και εκεί θυμήθηκα την Λαμπρινή που μου είχε πει: «Εγώ τέλειωσα με αυτό». Κι έτσι λοιπόν έφυγα και πήγα στην BMG όπου τον Μάιο – Ιούνιο του 89 έληξε η συνεργασία μας καθώς επί λέξει μου είπε: «Εσύ είσαι πολύ γνωστός, στο ραδιόφωνο θα είσαι». Ετσι λοιπόν βρέθηκα εκτός δισκογραφίας όπου δεν σου κρύβω πως ακόμα και σήμερα νιώθω πως είναι ο χώρος μου. Την αγαπώ πολύ την δισκογραφία.
• Πως έκλεισε η πορεία σου στην δισκογραφία;
Τον Ιανουάριο του ΄90 με καλούν από την POLYGRAM τότε, ένας παραγωγός, ο Νίκος Καραγιάννης, και μένω από τον Γενάρη του ΄90. Μέχρι τον Φεβρουάριο του ΄91 που με απολύει έχοντας γνωρίσει αρκετό κόσμο του Ελληνικού ρεπερτορίου. Σε αυτή τη σύντομη πορεία είχα προλάβει να φροντίσω για τον δίσκο των «Κήπος» που ήταν η Μαρίνα Σκιαδαρέση, είχα επιμεληθεί μια έκδοση του Σαββόπουλου με τον Άγγελο Κατσίρη, όπως επίσης και έναν διπλό δίσκο που είχε κάνει ο σπουδαίος Κώστας Χατζής που λεγόταν «Rom αγάπη μου». Αυτά μπορώ να θυμηθώ ότι είχα κάνει και είχα δώσει μια ιδέα στην Ελευθερία Αρβανιτάκη για το τραγούδι των Night Ark που έγινε το «Δυνατά – δυνατά».
• Ο Μελωδία πως προέκυψε; Πως έγινε η αρχή;
Όταν άρχισε να έχει προβλήματα ο Αθήνα 9.84 με τις αποχωρήσεις και άλλα εγώ βρέθηκα στον 902 Αριστερά στα Fm εξαιτίας του Γιώργου Θαλασσινού. Ο 902 τότε δεν ήταν ένα κομματικό ραδιόφωνο αντιθέτως μάλιστα ήταν ένα καταπληκτικό μοντέλο ραδιοφώνου. Αργύρης Ζήλος, Πασχάλης Μουχταρίδης, ο Θάνος Παλάσκας που είχε καταπληκτικές γνώσεις, και άλλοι που δεν θυμάμαι τώρα. Αυτό όμως που θυμάμαι είναι ότι αγαπούσαμε το τραγούδι, την μουσική, ήταν η ζωή μας. Ήταν καινούργιο «πράγμα» και ήμουν τυχερός που βρέθηκα εκεί. Ένα ραδιόφωνο πανανθρώπινο χωρίς περιορισμούς και ταμπού τόσο στον λόγο όσο και στην μουσική. Ήταν μια εξαιρετική περίπτωση. Όταν όμως άλλαξε και εκεί το σκηνικό όπως συνέβη και με τον 9.84 έφυγε όλη η παρέα και πήγε να φτιάξει τον Μελωδία. Ήμουν ο τελευταίος που είχα μείνει στον 902 και αν δεν με διώχνανε δεν θα έφευγα. Ετσι βρέθηκα στον Μελωδία μία εβδομάδα αφότου ξεκίνησε. Εγώ μέχρι τότε έπαιζα ξένο ρεπερτόριο. Εύλογα λοιπόν ρώτησα τον Θαλασσινό πώς θα κάνω δύο ώρες ελληνικό και μου απάντησε πως «Εντάξει θα κάνεις και ξένο». Και εκεί ουσιαστικά, να μην πω ψέματα, έμαθα πάρα πολύ μουσική. Αντε στην αρχή να ταιριάξεις τους Κατσιμίχες με τον Lucio Dalla ήταν εύκολο, αλλά πόσο θα το έκανες αυτό; Κι έτσι λοιπόν ξεκινήσαμε στον Μελωδία τον Σεπτέμβριο του ΄91, κι από τότε είμαι στον Μελωδία.
• Από τότε που ξεκίνησε ο Μελωδία μέχρι σήμερα ποια θεωρείς ότι ήταν η καλύτερη περίοδος του;
Προφανώς η δυνατή και δημιουργική περίοδος ήταν η δεκαετία του΄90. Γίνανε κάποιες αλλαγές στην περίοδο του χρόνου. Θυμάμαι κάποιες στιγμές παίζαμε όλοι ξένο ρεπερτόριο για να ανανεωθεί. Εχω να πω το εξής: Στον Μελωδία ποτέ δεν έγινε, είναι φοβερό αυτό, μια συνάντηση που να μας δοθούν οδηγίες τι θα παίζουμε. Ο καθένας έπαιζε αυτό που ήθελε. Αλληλεπιδρούσαμε ακούγοντας ο ένας τον άλλο. Αλληλοεπηρεαζόμασταν; Η αισθητική μας, μας έφερε στην πλευρά που ονομάστηκε «έντεχνο τραγούδι». Και από το ΄95 και μετά που αρχίσανε και τα άλλα ραδιόφωνα του λεγόμενου «εμπορικού τραγουδιού» πια άρχιζε να ξεκαθαρίζει. Κάπως έτσι δημιουργήθηκαν οι δύο «όχθες».
Στον Μελωδία ξεκίνησαν και γιγαντώθηκαν καλλιτέχνες όπως ο Μάλαμας, ο Μίλτος Πασχαλίδης, ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, και έφερε τους ανθρώπους που τους ενδιέφερε αυτός ο ήχος αυτή η αισθητική και αυτό το περιεχόμενο του τραγουδιού πολύ κοντά μας με αποτέλεσμα να έχουμε μια πολύ στενή επαφή. Υπήρχαν περιπτώσεις ακροατών που ενώ δεν τους ήξερα να μου στέλνουν μηνύματα λέγοντας: «Κε Ραράκο τι σας έχει στεναχωρήσει σήμερα; Νιώθουμε ότι δεν είστε καλά σήμερα» και μάλιστα τα τραγούδια που έπαιζα δεν υποδήλωναν κάτι τέτοιο. Το χρώμα της φωνής μαρτυρά πάρα πολλά ξέρεις. Υπήρχε αυτό το πολύ στενό δέσιμο. Αυτό από το 2010 και μετά, χωρίς να το έχω καταλάβει, άρχισε να αλλάζει διότι μπήκε η τεχνολογία στα πράγματα. Οι άνθρωποι που μας άκουγαν μεγάλωσαν, δημιούργησαν οικογένειες, είχαν άλλες προτεραιότητες. Εγώ είχα την πολύ εσφαλμένη εντύπωση, ακόμα και τώρα το πιστεύω αυτό κι ας το ξέρω, πως ο κόσμος έχει το ίδιο ενδιαφέρον για το τραγούδι όσο και εμείς που ασχολούμαστε με αυτό. Δεν είναι έτσι. Υπάρχει ένα κοινό που πορεύεται και έχει ένα ενδιαφέρον για τους δημιουργούς, για το πώς εξελίσσεται η μουσική, αλλά δεν είναι όλοι έτσι. Εγώ νόμιζα πως πάντα υπήρχε αυτό. Κ όσο γι΄ αυτό που σου έλεγα στην αρχή που ήμουν περήφανος που δεν είχα παίξει το ίδιο τραγούδι δύο φορές σκεφτόμουν πιά «Εγώ βρε παιδί νου στην αρχή που δεν είχα δίσκους περίμενα πότε θα ξανακούσω το τραγούδι, πότε θα το ξαναβάλουνε. Τι με έχει πιάσει; Γιατί το θεωρώ ότι είναι σπουδαίο αυτό;» Είναι όπως καταλαβαίνεις απόλυτα φυσικό κάποιος που του πρότεινες ένα τραγούδι να θέλει να το ακούσει ξανά και ξανά. Αυτό βέβαια είναι εντελώς διαφορετικό με την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στο ραδιόφωνο. Προς τα μέσα της δεκαετίας του 2000 θυμάμαι να μου λέει ένας φίλος πως τα παιδιά του έκαναν πάρτι βάζοντας ο καθένας μουσική από το You Tube βάζοντας άλλος λαϊκά, άλλος ροκ κ.ο.κ και τα παιδιά έκαναν πάρτι έτσι. Ο καθένας έβαζε ότι ήθελε και εγώ δεν είχα πάρει είδηση. Δεν ήμουν διορατικός; Δεν τα πάω καλά με την τεχνολογία; (που δεν τα πάω). Δεν είχα καταλάβει ότι αυτή είναι η νέα τάξη πραγμάτων.
• Ακούω από πολλούς και πολλές ότι στο ραδιόφωνο παίζονται τα ίδια και τα ίδια. Τι έχεις να μου πεις γι’ αυτό;
Αυτό συμβαίνει. Γιατί όμως; Είναι μια σύμβαση που έχει γίνει, προφανώς το γνωρίζεις πως τα ραδιόφωνα κάνουν έρευνες. Ρωτάται το ακροατήριο λοιπόν τι θα ήθελε να ακούσει. Το ακροατήριο αυτό αφορά κατά το μεγαλύτερο ποσοστό του, κόσμο που τις περισσότερες ώρες είναι στον δρόμο και οδηγεί μποτιλιαρισμένο κτλ. Αυτό το ακροατήριο που άκουγε το βράδυ και έχει μια προσωπική σχέση με το ραδιόφωνο και τον παραγωγό ή δεν υπάρχει ή έχει έναν άλλο τρόπο να ακούει μουσική. Έχει πολλές δυνατότητες να ακούσει μουσική και δωρεάν. Πέρα από τις πλατφόρμες π.χ. στο You Tube ακούς τα πάντα.
• Ναι… αλλά δεν ακούς ραδιοφωνικό παραγωγό…
Εγώ ένιωθα μέσα από την δουλειά μου ότι ήμουν ένας πρώτος ακροατής που λόγω της θέσης μου, είχα την δυνατότητα να ενημερώνομαι πριν και να προτείνω μετά. Να φιλτράρω με λίγα λόγια. Και ας πούμε ότι είχα ένα καλό φίλτρο και πρότεινα ενδιαφέροντα πράγματα. Υπήρχαν περιπτώσεις που με ρωτούσαν λεπτομέρειες για τον τίτλο του τραγουδιού, τον τίτλο του δίσκου, μέχρι και την εταιρεία. Στην συνέχεια πριν πάψει να συμβαίνει αυτό ρωτούσαν ποιο τραγούδι είναι αυτό, και άκουγα που το «κλικάρανε»… και μετά «ευχαριστώ, γεια σας». Έτσι λοιπόν έχει γίνει μια συμφωνία που σου έλεγα πριν, μεταξύ ραδιοφώνου και ακροατή, και του δημιουργεί μία κασέτα. Ο ρόλος του παραγωγού που ήταν αυτός που νόμιζα εγώ, να έχει δηλαδή ένα δυνατό λόγο, ποιητικό, περίπτωση Οδυσσέα Ιωάννου, δεν υπάρχει πια. Υπήρχε ένας κύριος που με είχε πάρει τηλέφωνο προς το τέλος της δεκαετίας του 2000 και μου είχε πει: «Δεν ακούω πια Μελωδία…» «Αν επιτρέπεται γιατί;» τον ρωτάω. «Γιατί το Πάσχα παίζετε άλλα τραγούδια. Βάζετε παραδοσιακά και τέτοια… Δε γουστάρω…» και του απαντώ: «Ευτυχώς που είμαστε ακόμα ζωντανοί…» Αλλά μάλλον αυτός μου είπε αυτό που πρόκειται να έρθει… Αυτό που βρέξει χιονίσει είναι το ίδιο.
• Για το playlist τι έχεις να μου πεις; Είναι καλό ή κακό;
Εγώ θα σου πω ότι δεν συμφωνώ γιατί έχω μάθει αλλιώς και ξεκίνησα αλλιώς.
• Το playlist δημιουργεί ή όχι μια αυτοματοποίηση που στο κάτω – κάτω ο ακροατής μπορεί να την βρει και αλλού;
Αν το You Tube ας πούμε μπει στο αυτοκίνητο ας πούμε αυτό είναι μια πιθανότητα.
• Τελικά τι είναι το ραδιόφωνο σήμερα;
Το ραδιόφωνο σήμερα είναι μια συμφωνία που έχει γίνει, όπως σου έλεγα πριν, με τον ακροατή που του δίνει την κασέτα με το είδος της μουσικής που προτιμά ή όπως μου είχε πει η Νικολακοπούλου μια φορά που συζητούσαμε, μια ταπετσαρία, που o ακροατής νιώθει ωραία σε ένα περιβάλλον ηχητικό και αισθητικό που του πηγαίνει πάρα πολύ και πορεύεται με αυτό. Ο παραγωγός δεν είναι παραγωγός… Λέγεται παρουσιαστής σήμερα. Περισσότερο σήμερα ένα ραδιόφωνο ψάχνει ανθρώπους που έχουν μια δυνατότητα και ένα ταλέντο στο να σχολιάζουν, να λένε έξυπνες ατάκες, στο να είναι χαριτωμένοι μια και δεν έχουν να ασχοληθούν με το μουσικό πρόγραμμα το οποίο έτσι κι αλλιώς παίζει από πίσω του. Από εδώ και πέρα υπάρχουν και κάποιοι άλλοι παράγοντες που μπορούν να κάνουν ένα ραδιόφωνο πιο ενδιαφέρον για τον ακροατή απ’ ότι ένα άλλο. ο Μελωδία 99.2 για παράδειγμα έχει αυτά τα αφιερώματα του Σαββατοκύριακου, δίνει κάποιες προτάσεις για νέα τραγούδια, έχει ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις… Δεν είναι ας το πούμε ένα τόσο αυστηρό playlist. Έχει αυτές τις ανάσες που τον κάνουν ενδιαφέροντα σταθμό, και αυτή πιστεύω πως είναι η αιτία που είναι καλύτερα από τους άλλους.
• Πόσο χώρο έχουν οι τέχνες, (ποίηση, θέατρο, κινηματογράφος, νέες προτάσεις) στον Μελωδία;
Να πούμε το εξής. Στον Μελωδία γίνονται αναφορές στην ποίηση ανά ώρα. Μετά υπάρχει αυτή η συνεργασία με άλλες δράσεις, και από τον Μελωδία αλλά και από άλλα ραδιόφωνα, που είναι χορηγοί. Γίνεται με αυτό τον τρόπο μία προβολή κάποιων παραστάσεων ή εκδηλώσεων ή συναυλιών σε σχέση πάντα με την αισθητική του ρεπερτορίου. Μ’ έχει εκπλήξει μάλιστα ακούγοντας σταθμούς τους λεγόμενους «εμπορικούς» πως ήτανε χορηγοί σε κάτι πολύ «έντεχνο», του Θεάτρου Τέχνης για παράδειγμα, και λέω «κοίταξε να δεις… Δεν αποκλείεται κάποιος που ακούει ένα καλλιτέχνη του λεγόμενου «εμπορικού», να πηγαίνει σε μια παράσταση του Θεάτρου Τέχνης. Γιατί όχι ας πούμε; Υπάρχουν οι ακροατές που έχουν δημιουργήσει κάποια «στεγανά». Υπάρχει ο κόσμος αυτός αλλά υπάρχει και κόσμος, αυτοί που είναι η «σιωπηλή» πλειοψηφία που δεν έχει τέτοια «στεγανά». Θα πάω και στα μπουζούκια θα πάω και στο Μέγαρο που λέγανε κάποτε. Τι να κάνουμε; Θα πεις στον κόσμο μην το κάνεις; Υπάρχει αυτό το πράγμα… Και βλέπεις ότι όσο πιο ξεκάθαρο είναι το σήμα ενός σταθμού, παρότι γίνανε προσπάθειες να μπερδευτεί το ρεπερτόριο, φάνηκε στο ραδιόφωνο πως ο ακροατής ζητά σαφήνεια, συγκεκριμένο ύφος, και συνέπεια. Τώρα το που θα οδηγήσει αυτή η κατάσταση δεν το γνωρίζω. Όλο αυτό συνέβη λόγω της τεχνολογίας. Αυτό που ήσουνα εσύ ή εγώ πιτσιρικάς κι εγώ άκουγα Πετρίδη και εσύ άκουγες Μελωδία γιατί είχαμε μουσικές ανησυχίες έχει αλλάξει. Οι σημερινοί νέοι που θα μπουν στην ιστορία του τραγουδιού σαν ακροατές έχει πολλούς τρόπους να ψαχτεί. Θα ακούσει κάτι, θα σου στείλει ένα link και από κάτω θα του βγάλει δέκα χιλιάδες παρόμοιες προτάσεις. Εσένα σαν παραγωγό τι να σε κάνει; Το ραδιόφωνο έχει πάρει αυτό, δηλαδή θέλει ανθρώπους που να είναι παρουσιαστές με ευφράδεια λόγου, να έχουν μια σπιρτάδα, γιατί το ραδιόφωνο θα είναι πάντα μια συντροφιά. Αυτό δεν θα σταματήσει ποτέ πιστεύω. Είναι το μέσο που κουβαλάς παντού, και είναι το πιο εύκολο να το έχεις. Οπότε θα έχει πάντα ένα λόγο να υπάρχει, και πάντα θα λες για ένα τραγούδι που έχεις ακούσει δέκα εκατομμύρια φορές: «Μα τι ωραίο τραγούδι είναι αυτό!»
• Ακούμε δηλαδή πλέον σταθμούς και όχι ραδιοφωνικούς παραγωγούς…
Ακούμε σταθμούς ναι… Ωστόσο και στους σταθμούς αυτούς βλέπεις ότι έχει γίνει μόδα το πρωινό. Έχει μεγάλη σημασία το πρωινό που μαζεύονται ομάδες. Παντού υπάρχει μια συζήτηση διότι το πρωί που άλλος πάει στην δουλειά του θέλει μια παρέα. Μπορεί να διαλέξει τον ενημερωτικό σταθμό ή τον μουσικό σταθμό, με κύριο ζητούμενο όμως μια παρέα να του κρατάει παρέα. Όσο κι αν διαφημίζεται αυτό, ότι εκεί είναι ο τάδε ή ο δείξε, αυτό δεν επισκιάζει το ότι κάποιος/α ακούει κυρίως τον σταθμό που έχει κάνει αυτή την άτυπη συμφωνία που σου έλεγα πριν ότι: «Εδώ θα ακούσεις αυτό που σου αρέσει, που δεν θα σε ενοχλήσει, ίσως και μια καινούργια μουσική πρόταση. Μια φορά είχα προτείνει σε κάτι κολλητούς μου μια παράσταση που μου άρεσε πάρα πολύ και αφού πήγανε μου είπανε: «Μα καλά που μας έστειλες… Αυτός ο άνθρωπος δεν είναι αυτός που ξέρουμε, ήτανε πολύ ροκ.» Και απαντώ: «Ευχαριστώ μόλις με απολύσατε. Ειδικά εσείς που μεγαλώσαμε μαζί θέλετε να ακούτε τον Ηλία π.χ. να τραγουδάει με τον τρόπο που το έκανε την δεκαετία του ’70 και του ’80; Το ότι έχει προχωρήσει και προτείνει με πολύ ωραίο τρόπο τα τραγούδια με καινούργιο ήχο, με καινούργιους συνεργάτες δεν σας αγγίζει;» Κάπως έτσι καταλαβαίνει κάποιος γιατί υπάρχει το playlist ραδιόφωνο. Δεν έχουμε όλοι αυτό που μπορεί να έχεις εσύ και ‘γω να βρούμε το καινούργιο. Και να σου πω και κάτι; Καινούργιο για μένα πια είναι κάθε τι που είναι καλό. Ένα καλό τραγούδι ανεξαρτήτως ήχου, ανεξαρτήτως ύφους, ανεξαρτήτως δημιουργού. Ένα καλό τραγούδι είναι ένα καινούργιο πράγμα. Για μένα αυτό έχει σημασία.
• Πόσο δύσκολος είναι ο δρόμος για ένα τραγούδι ν’ ακουστεί;
Είναι δύσκολος. Η αλήθεια είναι αυτή. Και χαίρομαι που στον Μελωδία 99.2 πραγματικά δίνεται η δυνατότητα τόσο στα Fm όσο και στα podcasts που ξεκινήσαμε πρόσφατα με νέους δημιουργούς. Εκεί καταλαβαίνεις από την απήχηση τι δύναμη και δυνατότητες έχει ένα νέο τραγούδι. Ακόμα και κάποιος που έχει γράψει επιτυχίες δεν μπορεί να πει: «Τώρα θα κάτσω να γράψω επιτυχίες». Όλοι κρινόμαστε εκ του αποτελέσματος.
• Web ραδιόφωνα ακούς;
Όχι. Δεν προλαβαίνω γιατί να σου πω την αλήθεια μου αρέσει να ακούω πάρα πολύ μουσική, ψάχνω ακόμα, και μια παράλληλη απώλεια που είχα σε αυτό το μοντέλο του «σχεδόν playlist», ας το πούμε έτσι, που είναι ο Μελωδία, δεν ψάχνω με το πάθος και το ενδιαφέρον, κι αυτό όχι επειδή έχουν περάσει τα χρόνια, αλλά γιατί σκέφτεσαι: «Και να βρω κάτι πόσο μπορώ να το υποστηρίξω…» Ακούω όμως μουσική. Μου αρέσει να ακούω μουσική, και διεθνή μουσική, και Ελληνική, πράγματα πιο ιδιαίτερα, κάθομαι και τα ακούω. Οπότε όπως καταλαβαίνεις να ακούσω μουσικές και να ακούσω και web … δύσκολο… Πρέπει να γίνει 48ωρο το 24ωρο.
• Σε στενοχωρεί αυτό που μου είπες πριν; Να βρεις δηλαδή κάτι και να μην μπορείς να το υποστηρίξεις;
Με στενοχωρεί, αλλά επειδή πιστεύω ότι κάποιο τραγούδι «αν έχει λόγο» στον κόσμο να ακουστεί αυτό θα γίνει. Ακόμα και κάτω από την γη να το θάψεις αν έχει να ανθίσει αυτό θα γίνει. Δεν υπάρχει περίπτωση. Ίσως καθυστερήσει λίγο αλλά θα γίνει όπως και να έχει.
• Θα συνωμοτήσει το σύμπαν δηλαδή;
Ναι! Δεν ξέρω τι γίνεται. Είναι αυτή η δύναμη. Αλλά πρέπει να φορούν τον κόσμο. Σέβομαι και εκτιμώ όλους τους καλλιτέχνες όμως με συγκινεί περισσότερο η περίπτωση των καλλιτεχνών που ξέρουν ότι η δυναμική τους δεν είναι οι δέκα χιλιάδες αλλά τα χίλια άτομα και είναι επιτυχία αυτά τα χίλια άτομα να τους παρακολουθούν, να γίνουν χίλια πεντακόσια κάποια στιγμή, και αρκούνται σε αυτό. Είναι αφοσιωμένοι σε ένα ύφος.
• Αν έρθει ένας ραδιοφωνικός παραγωγός και σου πει «Έχω αυτή τη ραδιοφωνική εκπομπή» … Έχει τύχει να σκεφτείς : «Καλή εκπομπή αλλά δεν θα πάει»;
Η αλήθεια είναι πως δεν έχω ρωτηθεί, μου έχει συμβεί περισσότερο σε τραγούδια αυτό που με ρώτησες. Για εκπομπές δεν έχω ρωτηθεί. Αν μου ζητηθεί μια γνώμη, γιατί υπήρχε μια εποχή που όλοι ήθελαν να κάνουν ραδιόφωνο στα πρώτα χρόνια της ελεύθερης ραδιοφωνίας…
• Σήμερα να δεις τι γίνεται…
Ε σήμερα είναι ακόμα πιο δύσκολο… Σήμερα χρειάζεται ένα άτομο, σου τα είπα και πριν, σήμερα χρειάζεται ένα άτομο που δεν χρειάζεται να ξέρει από μουσική, να είναι πώς να στο πω… Stand Up Comedian; Αν όχι Comedian να είναι Stand Upper. Ατάκα και ευρηματικότητα είναι τα ζητούμενα… Δεν χρειάζεται να ξέρει μουσική. Το ΄χω δει αυτό. Και μάλιστα εκπομπές ανθρώπων που δεν ξέρουν παρά μόνο αυτά που τους αφορούν και τους ενδιαφέρουν, δηλαδή μου αρέσει η «τάδε» μουσική σκηνή και είναι στο ραδιόφωνο και η εκπομπή τους που μάλιστα παίζει άλλα πράγματα από αυτά που αγαπούν επειδή έχουν να πουν δύο λόγια στο παραπάνω πλαίσιο οι εκπομπές τους πάνε πάρα πολύ καλά. Άρα; Και το κάνουν ως δουλειά βέβαια… Έτσι έχει διαμορφωθεί η κατάσταση σήμερα. Το ραδιόφωνο που ξέραμε τελείωσε. Η νέα γενιά που δεν γνωρίζει το cd να φανταστείς, και του είναι αόρατα όλα αυτά περί βινυλίου κλπ. Γιατί λοιπόν να μπει σε μια τέτοια κατάσταση; Ενδεχομένως το παιδί σου, το παιδί μου, τα ανίψια μας, να έχουν κάποια επαφή. Να αποκτήσει τη μορφή ενός χόμπι. Αυτή η αναβίωση του βινυλίου μη νομίζεις… Εμείς οι παλιοί είμαστε που τα αγοράζουμε ακόμα. Όπως ασχολείται κάποιος με τις μηχανές, άλλος με το ποδόσφαιρο, ένα χόμπι τέλος πάντων, έτσι και κάποια παιδιά που τους μεταλαμπαδεύτηκε από εμάς, ασχολούνται με αυτό σε αυτό το πλαίσιο. Δεν είναι τόσο τρομερή αυτή η αναβίωση (του βινυλίου).
• Ποια είναι τα χαρακτηριστικά αυτά που πρέπει να έχει ένας δίσκος για σένα έτσι ώστε να τον χαρακτηρίσεις συγκλονιστικό;
Θα πρέπει να με συγκινήσει Ηλία, θέλω να με συγκινήσει. Κι όταν λέω να με συγκινήσει εννοώ να με συν-κινήσει. Να μου δώσει χαρά, να με κάνει να σκεφτώ, να νιώσω… Ξέρεις… περισσότερο τα νιώθεις αυτά. Να νιώσεις ότι κάτι γίνεται. Αυτός που έφτιαξε αυτόν τον δίσκο κάτι είχε την στιγμή της δημιουργίας που εμένα με αφορά, με κινητοποιεί συναισθηματικά. Κινητοποιεί την σκέψη μου, βρίσκω κοινά του κόσμου μου με τον δικό του κόσμο. Η ταύτιση με ένα δημιούργημα που νιώθεις ότι σε αφορά. Το να μοιράζεσαι ένα κοινό πεδίο. Να νιώθεις μια συγγένεια. Ακόμα κι αν δεν τα νιώθεις θα πρέπει κάτι μέσα σου να σου λέει ότι πρόκειται για ένα σπουδαίο έργο.
• Ποιος ήταν ο τελευταίος συγκλονιστικός δίσκος που άκουσες;
Του Σταμάτη Κραουνάκη «Ο Τίγρης». Έχει πολύ ωραίες ενορχηστρώσεις, πολύ ωραία περάσματα. Αυτή η «Κωνσταντινούπολη» που τραγουδάει η Γαλάνη… Είναι συγκλονιστικό τραγούδι. Η Δήμητρα τραγουδάει καλύτερα απ΄ ότι πριν 30 χρόνια. Τι να πω… Να ΄ναι καλά. Και τα τραγούδια που λέει ο Γεροντίδης είναι πάρα πολύ ωραία. Είναι ένας δίσκος που μου άρεσε πάρα πολύ και τον συστήνω ανεπιφύλαχτα. Άλλος ένας δίσκος που ενθουσιάστηκα ήταν το «Παράθυρο στο Άπειρο» Κότσιρας με τους στίχους του Αλκαίου και τη μουσική του Μανώλη Ανδρουλιδάκη. Έχω ακούσει τις τελευταίες μέρες πάνω από 50 φορές το ομότιτλο «Παράθυρο στο Άπειρο».
• Από τη νέα φουρνιά καλλιτεχνών ποιους/ες ξεχωρίζεις;
Μου αρέσει πολύ η Νατάσσα, η Μαρία Παπαγεωργίου, η Ελεονόρα, μου αρέσουν αυτά τα τρία παιδιά που κάνανε δύο χρονιές με τη Νικολακοπούλου και τον Καρασούλο, ο Κίτσος ο Λάμπουρας και ο Νικολάου (που έβγαλε και προσωπικό). Άλλη μια περίπτωση που μου σύστησαν και μου άρεσε πάρα πολύ ήταν αυτή του Νίκου Χριστόπουλου. «Ενδιάμεσος Σταθμός» λέγεται η δουλειά του και είναι πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση. Αν και δεν είναι τόσο καινούργιος ο Σταύρος Σιόλας, ο Γιώργος Νικητόπουλος και μάλιστα θα κάνουμε και ένα podcast μαζί του για τα μελοποιημένα ποιήματα του Μίλτου Σαχτούρη που τραγουδά η Ηρώ Σαΐα. Άλλη περίπτωση είναι η Βερόνικα Δαβάκη που έκανε ένα δίσκο με καινούργια τραγούδια του Νίκου Ξυδάκη και στίχους του Μάνου Ελευθερίου, του Κώστα Φασουλά. Ο Ορέστης Ντάντος, καταπληκτικό παιδί και θεωρώ πως είναι πολύ σπουδαίος δημιουργός και χαίρομαι που έκανε μια επιτυχία τόσο μεγάλη με το «Νερό στην Βάρκα». Το οποίο «Νερό στην Βάρκα» το ηχογράφησε η Φριτζήλα σε ένα δίσκο που συμμετέχει και η Ιουλία Καραπατάκη, και νομίζω πως επειδή η Ιουλία έχει μεγαλύτερη δραστηριότητα στα live η δική της προσέγγιση να έκανε πιο γνωστό το τραγούδι. Ιουλία Καραπατάκη, σπουδαία λαϊκή φωνή. Ο Πορτοκάλογλου μου έλεγε τις προάλλες (κάναμε και ένα τραγούδι μαζί) ότι έχει γοητευτεί από την φωνή της. Και πόσες νέες φωνές που ακόμα δεν τις ξέρουμε.
• Άρα υπάρχει ελπίδα ακόμα έτσι;
Ναι ρε συ… Ναι… Μπορεί να μην βγαίνουν τόσο δυνατές περιπτώσεις τραγουδιών, δεν θα πούμε δημιουργών, τραγουδιών θα πούμε, όπως φαινότανε παλιότερα να ήτανε γιατί ήτανε και πιο παρθένο το έδαφος. Τώρα το έδαφος έχει καλλιεργηθεί πολλές φορές. Μπορεί να περάσει μια περίοδος ανομβρίας αλλά θα ξαναγεννηθούν πράγματα. Απλώς μία γενιά μπορεί να μην ξέρει τους μεγάλους του «παλιού». Μπορεί να μην τους αφορά. Άκουσα πως ο Χρήστος Μάστορας που το παιδί φαίνεται να έχει ένα αστέρι, συνεργάζεται με Αλεξίου και Νταλάρα, παρόλο που είναι ας πούμε από την «από ΄κει πλευρά» ας πούμε, θα κάνει τον Καζαντζίδη σε μια ταινία. Θα δεις τι έχει να γίνει με τον Καζαντζίδη… Δεν υπάρχει περίπτωση τραγούδια του Καζαντζίδη να μην αφορούν το σήμερα. Πάει πολύ πίσω η ιστορία. Καινούργια γενιά, πολύ η πληροφορία, και με κάτι τέτοιες αφορμές θα ξαναγεννιούνται πράγματα, δεν θα τα ξέρουν όλοι όλα, και προφανώς δεν χρειάζεται να συμβαίνει και αυτό.
• Αν μπορούσες να γράψεις μουσική τι μουσικές θα έκανες;
Αν μπορούσα να γράψω μουσική θα ήμουν οι Κόρε. Ύδρο. Ο Παντελής ο Δημητριάδης που γράφει και τους στίχους και που τυχαίνει να είμαστε και από την ίδια περιοχή, αν και είναι πολύ νεότερος μου, έχει φωτογραφήσει τα ίδια πράγματα που έχω φωτογραφήσει κι εγώ στην Κέρκυρα δείχνοντας ότι την ξέρει την εποχή την πιο παλιά. Αυτό είναι που με συγκινεί, η ταύτιση που σου έλεγα πριν.
• Για την τηλεόραση τι θα μου έλεγες;
Η τηλεόραση έχει σημασία, και έχει επιβάλλει και διαμορφώσει την αισθητική του κόσμου. Είναι μια μεγάλη ιστορία αυτή από το ΄90-΄91 και μετά που ξεκίνησε η ιδιωτική τηλεόραση. Τι έχει προβληθεί, τι προβάλλεται καθημερινά που θέλεις δεν θέλεις θα περάσεις και θα διασταυρωθείς με αυτά τα πυρά που δέχεσαι, ας το πούμε έτσι. Από ΄κει και πέρα θα πρέπει να έχεις μεγάλη αντοχή, εννοώ θα πρέπει να έχεις αναπτύξει πολύ συγκεκριμένη αισθητική, για να μπορέσεις να την προασπίζεσαι και να μην προσβάλλεσαι από αυτά.
• Δίνουμε τον χρόνο που χρειάζεται ένα τραγούδι σαν ακροατές;
Δεν δίνουμε τον χρόνο που χρειάζεται. Τα τραγούδια, τα έργα θέλουνε χρόνο. Πρέπει να αφοσιωθείς. Δεν ακούς κουπλέ – ρεφραίν και λες «Μ΄αρέσει δεν μ΄αρέσει». Δεν υπάρχει αυτό. Σαφώς είναι ένα πρώτο κάλεσμα, όπως μια πρώτη ματιά μ΄ έναν άνθρωπο που μπορεί να σε προσελκύσει και να σε ενδιαφέρει ερωτικά, αλλά από εκεί και πέρα πρέπει να του δώσεις χρόνο.
• Έχει συμβεί αυτό σε σένα;
Εγώ όλα αυτά τα χρόνια έχω μια αγαπημένη συνήθεια. Βάζω τον δίσκο να παίζει… ή μάλλον θα σου πω τι συνέβη με ένα δίσκο του Παυλίδη. Έχω βάλει να παίζει το «Αφού ξεχάστηκα» και έκανα δουλειές στο σπίτι. Συγκεκριμένα άλλαζα μια λάμπα όταν άρχισε να παίζει «Ο Κηπουρός». Με έκανε να κατέβω από την σκάλα να μάθω, πώς το λένε αυτό το τραγούδι, τι είναι αυτό το τραγούδι… Και δεν ξέρεις πόσο χαίρομαι τόσα χρόνια μετά είναι το τραγούδι που έχει ξεχωρίσει τόσο και έχει αγαπηθεί τόσο, και έχει διασκευαστεί τόσο. Ήταν η πρώτη φορά που είχα βάλει τον δίσκο.
• Είδα, και χάρηκα πολύ δεν σου κρύβω, ένα video στο You Tube με τον τίτλο «Ο Ξενοφών Ραράκος προτείνει» όπου μέσα στις προτάσεις σου ήταν και το «Age Of Aquarius» των Villagers Of Ioannina City.
Πως έγινε η ακουστική γνωριμία με αυτή τη φοβερή, κατ’ εμέ, μπάντα;
Αυτή πάλι είναι μια περίπτωση βάσει αυτών που σου έλεγα πριν. Ήμουν στο Music Corner και έψαχνα αρκετή ώρα. Έπαιζε το πρώτο album των V.I.C. Ανέβαινα τις σκάλες … Κοντοστέκομαι και τις ξανακατεβαίνω για να ρωτήσω «Τι είναι αυτό που παίζει;» . Μου λένε να μην στα πολυλογώ έτσι κι έτσι. Έκανα την βλακεία να μην το πάρω σε βινύλιο, αλλά έχω ένα αριθμημένο CD της πρώτης έκδοσης. Αποκαλύφθηκε έτσι. Με φώναξε πίσω βρε παιδί μου. Μου λέει εδώ κάτι γίνεται. Δεν σου έχει τύχει ποτέ να ακούσεις κάτι που δεν έχεις ξανακούσει και να πεις: «Τι είναι αυτό; Το θέλω.»
• Θα ξαναέβαζε ο Μελωδία ξένη μουσική στο πρόγραμμα του;
Δε νομίζω και δεν πρέπει να το κάνει. Βάσει όλων αυτών που είπαμε θα είναι λάθος. Δεν έχει λόγο να το κάνει. Κάποτε είχα ακούσει πολλά χρόνια πριν σε μια τέτοια προσπάθεια σε ένα σταθμό που έπαιξε ένα τσιφτετελάτο τσιφτετέλι και μετά ακούω το «Imagine» και είχα πάθει σοκ.
• Ναι αλλά αν κάτι τέτοιο φτάσει στα αυτιά των νέων παιδιών δεν είναι φυσικό να υποθέσουν ότι αυτή είναι η φυσική εξέλιξη των πραγμάτων;
Τώρα μου φέρνεις να σχολιάσουμε κάτι που δεν αναφερθήκαμε μέχρι τώρα γιατί δεν το παρακολουθούμε ούτε εσύ ούτε εγώ. Έχεις αντιληφθεί ότι το Νο1 στα πιτσιρίκια είναι η hip-hop, rap, trap, και όλα αυτά που δεν παίζει κανένα ραδιόφωνο; Τζάμπα μιλάγαμε τόση ώρα. Μόνο αυτό γράψε. Μόνο αυτό γράψε. Αυτό είναι η απάντηση σε όλες τις ερωτήσεις που έχουμε εμείς οι παλιοί. Ο ΛΕΞ μαζεύει τόσες χιλιάδες και δεν παίζεται καθόλου στο ραδιόφωνο. Τώρα παίζεται ένα τραγούδι που έκανε με την Χαρούλα. Τα παιδιά έχουν τους δικούς τους ήρωες. Και μακάρι να είναι περιπτώσεις όπως ο ΛΕΞ ή οι Social Waste που είναι καταπληκτικές περιπτώσεις αυτής της μουσικής. Αυτά δεν παίζονται πουθενά.
• Το ίδιο δεν συμβαίνει και με το Heavy Metal εδώ στην Ελλάδα; Είμαστε μια χώρα που πρωτοπορεί στο είδος και δεν ακούγεται τίποτα απολύτως.
Συμφωνώ. Το γκρουπ αυτό από την Πάτρα οι Rotting Christ τους αγαπάνε παγκοσμίως. Οπότε κατάλαβες πως είναι οι κοινότητες και οι ομάδες; Τελικά είμαστε κάποιες κοινότητες – ομάδες όπως θέλεις πες το, που ακούμε. Αυτοί είναι συγκλονιστικά περισσότεροι από εμάς. Έτσι λοιπόν το ραδιόφωνο είναι ένα μέσο που αφορά τον κόσμο που αφορά. Αυτά τα παραδείγματα μας δείχνουν πως διαμορφώνεται το ενδιαφέρον για μια μουσική, και ποια δύναμη έχει πια το ραδιόφωνο. Κάποτε ήταν το μόνο μέσο. Μετά ήρθε και η τηλεόραση που πάλι δεν έπαιζε ηλεκτρικά πράγματα και τέτοια. Επαναλαμβάνεται η ιστορία. Είχες δει εσύ σαν πιτσιρικάς ποτέ τον Πανούση, τις Τρύπες, τα Ξύλινα Σπαθιά, τους Φατμέ στην τηλεόραση; Δεν γράψανε όμως ιστορία; Γράψανε και με κεφαλαία γράμματα.
• Για να πούμε τώρα για τον Μελωδία. Θα κάνει κάποια καινούργια πράγματα ή θα μείνει σε αυτά που έχει;
Δεν ξέρω. Δεν έχω αρμοδιότητα τέτοια. Αυτό που κάναμε τελευταία και ελπίζω να το συνεχίσουμε, είναι ένα είδος podcast, συνεντεύξεων εν πάσει περιπτώσει με τους String Demons και με τον Γιάννη Διονυσίου και θα συνεχίσω, ήταν μια δική μου πρόταση να παρουσιάζουμε νέους δημιουργούς. Αλλά πάλι σκέφτομαι μερικές φορές, αυτός ο ακροατής τι να πρωτοακούσει; Τι να πρωτοδιαλέξει; Είναι φοβερό αυτό. Από την άλλη θα μου πεις δεν τους ενδιαφέρουν όλους όλα όπως εσένα. Και λέω εσένα δειίχνοντας εσένα και μένα που δυστυχώς έχουμε αυτό το «πρόβλημα» να μας αρέσει ένα πολύ ευρύ φάσμα να το πούμε έτσι. Τελευταία έχω κολλήσει με την κλασσική μουσική ας πούμε.
• Ξενοφών σε ευχαριστώ πάρα πολύ για την κουβέντα μας.
Εγώ σε ευχαριστώ. Να είσαι καλά.
